Δίλοφο - Ζαγόρι: Το χωριό που νομίζεις πως είναι ένα ψεύτικο σκηνικό
Μόλις βρεθεί κανείς εδώ αναρωτιέται αν αυτό που αντικρίζουν τα μάτια του είναι αληθινό και όχι ψεύτικο, καθώς το Δίλοφο στο Ζαγόρι είναι από εκείνα τα χωριά που μοιάζουν με πραγματικό πίνακα ζωγραφικής. Τον οποίο φιλοτέχνησε με μαεστρία τόσο η φύση, όσο και η αριστουργηματική τεχνική των μαστόρων της πέτρας.
Η ονομασία του οικισμού μέχρι και το 1920 ήταν Σωπετσέλι ή Σο(μ)ποτσέλι, ονομασία που στα σλάβικα και βλάχικα σημαίνει «τόπος με πολλά νερά». Η σημερινή του ονομασία, ωστόσο, Δίλοφο, αντανακλά την πραγματική τοποθεσία του χωριού, που είναι χτισμένο πάνω σε δύο λόφους. Ο οικισμός έχει χαρακτηριστεί παραδοσιακός και διατηρητέος, κάτι που ενισχύει τον αναλλοίωτο παραδοσιακό του χαρακτήρα στο πέρασμα του χρόνου, καθώς στα κτίριά του επιτρέπονται μόνο αναστηλώσεις και ανακατασκευές, όχι δημιουργία νέων.
Όποιος επισκεφτεί το Δίλοφο θα συνειδητοποιήσει ότι πρόκειται για ένα χωριό πραγματικό στολίδι. Χτισμένο στις πλαγιές της Τύμφης, αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα της τοπικής, παραδοσιακής, ζαγορίτικης αρχιτεκτονικής. Το μαγικό σκηνικό του είναι γεμάτο από καλοδιατηρημένα πέτρινα σπίτια και υπέροχα αρχοντικά, στενά λιθόστρωτα δρομάκια, πέτρινες βρύσες και μια παραμυθένια κεντρική πλατεία.
Ο τεράστιος πλάτανος στην πλατεία του χωριού αποτελεί σημείο αναφοράς για το Δίλοφο, ο οποίος μετρά σχεδόν τέσσερις αιώνες ζωής. Δεν είναι να απορεί, λοιπόν, κανείς γιατί αποτελεί και φυσικό μνημείο. Αξίζει κανείς να δει από κοντά και το αρχοντικό Μακρόπουλου, το ψηλότερο σπίτι σε ολόκληρο το Ζαγόρι, με ύψος 13,5 μέτρων καθώς και να επισκεφτεί την εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου, την Αναγνωστοπούλειο Σχολή και το Γεφύρι του Καπετάν Αρκούδα στη θέση Σκούρτη.
