Ο λόφος του Στρέφη, ο οποίος έχει ζήσει στιγμές μεγάλης δόξας αλλά και στιγμές μεγάλης παρακμής περιμένει τώρα το φιλί της ζωής για να βιώσει και την εκ βάθρων αναγέννηση του. Άλλωστε, στην 100ετή πορεία του, η ιστορία του έκρυβε πάντα ανατροπές κι εκπλήξεις. Τον 18ο και 19ο αιώνα στο λόφο λειτουργούσε ένα λατομείο, το οποίο μάλιστα αλλοίωσε σε βάθος χρόνου την αρχική μορφή του λόφου. Το όνομά του ήταν τότε Αγχεσμός και ιδιοκτήτης του, ο Στρέφης. Από το 1924 μέχρι το 1926, διαδοχικές δενδροφυτεύσεις πρασινίζουν και καλλωπίζουν το μέχρι τότε «σκονισμένο» τοπίο. Τόσο όμορφος έγινε στο τέλος ο χώρος που η διπλανή, σημερινή Εμμανουήλ Μπενάκη, η οποία οδηγεί στην κορυφή του λόφου, ονομάστηκε τότε «Οδός Προαστίου» - από τον πράσινο λόφο που δημιούργησε ειδυλλιακό τοπίο.
Οδός Ακαδημίας 58: Τι κρύβεται πίσω από την βαριά πόρτα του ιστορικού κτιρίου; 〉
Λόφος του Στρέφη: Πώς πήρε το όνομά του
Σύμφωνα με το θρύλο, οι δεντροφυτεύσεις έγιναν για το χατίρι της κυρίας Στρέφη, η οποία δεν άντεχε να βλέπει την μπουγάδα της να λερώνεται καθημερινά από τη σκόνη και τις εργασίες στα λατομεία. Πάλι σύμφωνα με τον θρύλο, η ίδια υποχρέωσε τον άντρα της να φέρει στρατιώτες για να δεντροφυτεύσουν γρήγορα ολόκληρο τον λόφο, κόντρα μάλιστα στην επιθυμία του αδελφού του που ήθελε να συνεχίσει τη λειτουργία του το λατομείο. Το 1936, ο λόφος οριοθετήθηκε στη σημερινή του έκταση των 50 στρεμμάτων, ενώ το 1938, ο χώρος πέρασε στον Δήμο Αθηναίων. Το όνομα τότε ήταν Άλσος Πινακωτών.
Δεδομένου ότι η Αθήνα ήταν ανοχύρωτη πόλη, είχαν δημιουργηθεί στις πλαγιές του λόφου οχτώ καταφύγια για προφύλαξη από αεροπορικό βομβαρδισμό. Την εποχή εκείνη, ο λόφος έκλεινε κατά τις 18.00, αλλά αυτό δε σήµαινε ότι η ζωή σταματούσε. Ο φύλακας µε μικρό αντίτιμο, άφηνε ζευγαράκια να βρίσκουν καταφύγιο, ενώ πολλοί έφηβοι έκαναν τη βόλτα τους και τα πρώτα τους τσιγάρα τρυπώνοντας στα κρυφά. Για πολλά χρόνια, ο λόφος διατηρούνταν σε καλή κατάσταση και ήταν πόλος έλξης των κατοίκων των Εξαρχείων αλλά και όλης της Αθήνας.
Λυκαβηττός: Πέντε πράγματα που ίσως δε γνωρίζεις 〉
Λόφος του Στρέφη: Κοντινή απόδραση στη φύση
Το πικ της δημοφιλίας του λόφου του Στρέφη ήρθε τη δεκαετία 1980 με 1990, μετά την εκτεταμένη ανάπλαση του Δήμου Αθηναίων, όταν και δημιουργήθηκε γήπεδο μπάσκετ, ανοιχτό πέτρινο θεατράκι, παιδική χαρά και μικρές διαδρομές. Πιο συγκεκριμένα, το 1985 επί δημαρχία Δημήτρη Μπέη και Υπουργίας Αντώνη Τρίτση στο Υπουργείο Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος γίνεται μια μεγάλη ανάπλαση του λόφου, ήπια μεν, αλλά άκρως επιτυχημένη και με σεβασμό στο ανάγλυφο του εδάφους.
Τα πλακόστρωτα μονοπάτια, μετέτρεψαν το λόφο σε ιδανικό σημείο για περιπάτους και χαλάρωση από τους ρυθμούς της πόλης. Ο κόσμος άρχισε να κατακλύζει τον λόφο όλες τις ώρες της ημέρας, ιδιαίτερα τα καλοκαίρια, καθώς το βράδυ λειτουργούσαν εδώ δύο ουζερί, στο θεατράκι γίνονταν εκδηλώσεις και τα ζευγαράκια μπορούσαν να ρομαντζάρουν με θέα τη φωτισμένη Αθήνα.
Από την αρχή του 2000 και έπειτα άρχισε σταδιακά η υποβάθμιση του τοπίου του λόφου. Πολλές φορές, ανά περιόδους, κάτοικοι αλλά και φανατικοί επισκέπτες ευαισθητοποιούνταν και διοργάνωναν διάφορες δράσεις για τον καθαρισμό του λόφου. Βέβαια, η απουσία της Πολιτείας δεν μπόρεσε να λύσει τα βασικά προβλήματα, με αποτέλεσμα ο λόφος να απαξιωθεί, κάτι που φάνηκε έντονα τη δεκαετία της οικονομικής κρίσης.
Να γιατί το Παγκράτι βρίσκεται μέσα στις 51 πιο κουλ γειτονιές του κόσμου 〉
Λόφος Στρέφη: Υιοθέτησε την πόλη σου
Σήμερα, ένα νέο σχέδιο ανάπλασης για τον Στρέφη (μέρος του προγράμματος «Υιοθέτησε την πόλη σου» του Δήμου Αθηναίων) αναμένεται να αναγεννήσει εκ βάθρων τον λόφο - προσθέτοντας πολύ περισσότερο πράσινο και σύγχρονο, ασφαλή εξοπλισμό. Έτσι, ο λόφος που βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από το κέντρο της πόλης και προσεγγίζεται τόσο με τα πόδια –από το σταθμό της Ομόνοιας- όσο και με το ποδήλατο, αναμένεται να ξαναμπεί δυναμικά στον αθηναϊκό χάρτη.
Μη χάσετε: Τα 40 σκαλοπάτια των Εξαρχείων. Τα 40 σκαλοπάτια, ένα βήμα πριν από το λόφο του Στρέφη είναι ένα από τα πιο εμβληματικά σημεία των Εξαρχείων. Τα cult σκαλοπάτια βαμμένα στα χρώματα της Εξαρχειώτικης ομάδας του «Αστέρα» -δηλαδή μαύρο και άσπρο- έχουν κόσμο και παρέες που κάθετα και ατενίζει την πόλη, χειμώνα-καλοκαίρι. Τέλος, αν έρθετε ως εδώ ένα Σάββατο πρωί, αξίζει να περάσετε μέσα από την πολύβουη, πολύ ζωντανή και διάσημη λαϊκή της Καλλιδρομίου, για να φτάσετε ως τον λόφο.
Ταξίδια στην Ελλάδα
Πάρκα στην Αττική: Τέσσερις προτάσεις για βόλτα, πικ νικ, γυμναστική
Περιοχές σε Αθήνα και Αττική που άλλαξαν όνομα μέσα στα χρόνια