Η Ελλάδα, μια χώρα ναυτική από τα βάθη της ιστορίας της, με εκατοντάδες νησιά και τεράστια ακτογραμμή, είχε ανάγκη να διασφαλίσει την ασφαλέστερη κατά το δυνατόν διέλευση για όλα τα καράβια. Αυτή είναι και η αιτιώδης σχέση ύπαρξης ενός μεγάλου αριθμού φάρων σε πλειάδα σημείων, σε όλη τη χώρα.
Οι Φάροι της Ελλάδας έχουν την δική τους ιστορία. Πολλοί από αυτούς είναι εύκολο να τους επισκεφθείς αν κάνεις κάποια εξόρμηση εκτός Αθηνών. Άλλοι όμως, δεν είναι προσβάσιμοι εξαιτίας του σημείου της τοποθέτησής τους, οπότε αρκείσαι να τους θαυμάσεις από κάποια απόσταση.
Από όλους τους φάρους που εξυπηρετούν τη ναυσιπλοΐα στην Ελλάδα, καταγράφονται εδώ ολιγάριθμοι που ξεχωρίζουν για ορισμένα ενδιαφέροντα
στοιχεία όπως τοποθεσία, χρονολογία, και τεχνικά χαρακτηριστικά.
Φάρος Τουρλίτης (Άνδρος)
Ο φάρος Τουρλίτης βρίσκεται απέναντι από το ενετικό κάστρο στη Χώρα της Άνδρου. Η τοποθεσία του είναι ιδιαίτερη καθώς είναι ο μοναδικός φάρος ο οποίος κτίστηκε πάνω σε έναν μικρό βράχο μέσα στην θάλασσα.
Κατασκευάστηκε το 1887. Το ύψος του είναι 7 μέτρα και το εστιακό ύψος αγγίζει τα 36 μέτρα. Λειτούργησε για πρώτη φορά την 1η Ιανουαρίου του 1897. Το 1943 καταστράφηκε από τους Γερμανούς και το 1950 στο πλαίσιο ανασυγκρότησης του δικτύου λειτούργησε ως αυτόματος ασετιλίνης επάνω στα ερείπια του παλιού.
Η τελευταία του ανακαίνιση έγινε το 1994 με δωρεά της οικογένειας Γουλανδρή στη μνήμη της κόρης τους Βιολάντας. Έτσι ο πύργος ανακατασκευάστηκε στην αρχική του μορφή και άρχισε πάλι να λειτουργεί ως αυτόματος ασετιλίνης.
Ακρωτήριο Ταίναρο (Μάνη)
Ο φάρος ξεχωρίζει στη θέση Κάβο Ματαπά όπως ονομάζεται από τους ναυτικούς. Το Ακρωτήριο Ταίναρο έχει μεγάλη σημασία στην Μεσόγειο. Είναι ο νεότερος φάρος της Ανατολικής Ηπειρωτικής Ευρώπης. Κατασκευάστηκε το 1882 από τους Γάλλους και λειτούργησε για πρώτη φορά το 1887. Είναι ένας τετράγωνος πύργος ο οποίος έχει ύψος 16 μέτρα, εστιακό ύψος 41 μέτρα και φωτοβολία 19 ναυτικά μίλια.
Στρέφεται ακόμα από διώροφο μεταλλικό κλωβό με φωτιστικό μηχανισμό και περιστροφικό διοπτρικό. Είναι προστατευμένος από τους βόρειους ανέμους και τις δύσκολες καιρικές συνθήκες. Η πρώτη ανακαίνιση του φάρου έγινε το 1930. Στα χρόνια της κατοχής κατά τον β’ παγκόσμιο πόλεμο, έπαψε να λειτουργεί. Λειτούργησε ξανά το 1947 στο πλαίσιο ανασυγκρότησης του δικτύου.
Το 1950 μετά τη δεύτερη ανακαίνισή του τοποθετήθηκαν νέα μηχανήματα πετρελαίου και φιλοξένησε 3 φαροφύλακες. Τέλος, το 1982 έγινε αυτοματοποίηση και μετατροπή σε ηλιακό.
Ακρωτήριο Μαλέας (Καβομαλιάς)
Ο Καβομαλιάς είναι το σημαντικότερο θαλάσσιο πέρασμα στην Ελλάδα. Ονομάζεται και Μικρό Άγιο Όρος λόγω των πολλών εκκλησιών που είχε στα χρόνια της πειρατείας. Το ακρωτήρι είναι διάσημο λόγω των σκληρών βόρειων ανέμων που πλέουν στην περιοχή. Ο φάρος κατασκευάστηκε το 1883 – έχει ύψος 15 μέτρα και εστιακό ύψος 40 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας.
Το 2010 το ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη επισκεύασε και αναπαλαίωσε τον πετρόκτιστο φάρο του Μαλέα. Βρίσκεται στο νοτιότερο σημείο της Μονεμβασιάς στη Λακωνία, στο τέλος του όρους Πάρνωνα και πάνω από τα βαθιά νερά του Μυρτώου Πελάγους. Απέναντι βλέπει τα Κύθηρα και την Ελαφόνησο.
Από τη νότια πλευρά εκτίθεται στα τεράστια κύματα και στην γύρω περιοχή βρίσκονται πολλές μικρές εκκλησίες όπως η Αγία Ειρήνη, ο Αη Γιώργης και άλλες. Η πρόσβαση στον φάρο γίνεται με σκάφος στο μικρό λιμανάκι κάτω από την Αγία Ειρήνη ή με μονοπάτι μέσα από το απολιθωμένο δάσος με τα τιρκουάζ νερά.
Φάρος Κρανάη (Γύθειο)
Το νησάκι Κρανάη βρίσκεται στην ανατολική πλευρά έξω από το λιμάνι του Γυθείου. Η μυθολογία λέει πως υπήρξε ερωτικό καταφύγιο του Πάρη και της Ωραίας Ελένης πριν και μετά την από την Τροία.
Αν αφήσετε πίσω σας το λιμάνι του Γυθείου και προχωρήσετε προς τη νησίδα, θα συναντήσετε τον Πύργο Τζαννετάκη στον οποίο στεγάζεται το Μουσείο της Μάνης. Αν όμως αποφασίσετε να διασχίσετε το πευκοδάσος τότε θα προσέξετε στην άλλη πλευρά του νησιού έναν πολύ ψηλό φάρο.
Ο Φάρος Κρανάη είναι από τους πιο παλιούς και πιο καλά διατηρημένους. Κατασκευάστηκε το 1873, έχει ύψος 23 μέτρα και εστιακό ύψος 78 μέτρα. Όταν πρωτολειτούργησε η ακτίνα της δέσμης φωτός ήταν με πετρέλαιο και έφτανε τα 15 ναυτικά μίλια.
Ο φάρος είναι ψηλός, κτισμένος από πέτρα και στον περιβάλλοντα χώρο του υπάρχουν συκιές και άλλα δέντρα, ενώ απλώνεται μπροστά του το πέλαγος. Η
ιδανική ώρα για να επισκεφθείτε τον φάρο είναι κατά την ανατολή του ηλίου για να μπορέσετε να απολαύσετε τα πολλά και όμορφα χρώματα που ξεδιπλώνονται στον ουρανό και τη θάλασσα.
Φάρος Αλεξανδρούπολης (Έβρος)
Ο φάρος εγκαινιάστηκε και τέθηκε σε λειτουργία την 1η Ιουνίου του 1880, λειτουργώντας τότε με ασετιλίνη. Αργότερα λειτούργησε με πετρέλαιο, σύμφωνα με τη μέθοδο της πυράκτωσης. Από το 1974 και μετά άρχισε να δουλεύει με ηλεκτρικό ρεύμα αλλά είχε και εφεδρικές φιάλες με ασετιλίνη.
Βελτιωτικές επισκευές κατά την πάροδο των χρόνων στον φάρο έγιναν το 1946, το 1955 και το 2002. Όπως είναι κατασκευασμένος ο φάρος, στην κορυφή του βρίσκεται ο θάλαμος του φανού όπου γύρω του περιστρέφεται ένας κοίλος καθρέφτης και στέλνει φως στα γύρω πρίσματα.
Την κίνηση του καθρέπτη, πριν τοποθετηθεί το ηλεκτρικό ρεύμα, την φρόντιζε ο φαροφύλακας. Καθώς θα προχωρήσετε προς το εσωτερικό του για να κατευθυνθείτε προς το θάλαμο του φανού, θα ανεβείτε 98 σκαλοπάτια με 6
μεγάλα πλατύσκαλα.
Το κτήριο έχει ύψος 18 μέτρα από το έδαφος και 27 μέτρα εστιακό ύψος από τη μέση στάθμη της θάλασσας. Η φωτιστική φωτοβολία του είναι 24 ναυτικά μίλια με ιδανικές καιρικές συνθήκες, είναι δηλαδή ορατός από απόσταση 24 ναυτικών μιλίων ή περίπου 44 χιλιομέτρων. Σήμερα είναι από τους λίγους φάρους ο οποίος επιτηρείται από προσωπικό της Υπηρεσίας Φάρων.
Φάρος Αγίων Θεοδώρων (Κεφαλονιά)
Ο Φάρος των Αγίων Θεοδώρων, κοντά στο Αργοστόλι βρίσκεται στην θέση Λάσση. Κατασκευάστηκε το 1828 από τους Άγγλους, όταν ήταν διοικητής ο Κάρολος Νάπιερ. Το ύψος του φάρου ανέρχεται στα 8 μέτρα, και έχει εστιακό ύψος 11 μέτρα.
Εντάχθηκε στο ελληνικό φαρικό δίκτυο το 1863 με την προσάρτηση των Επτανήσων στον εθνικό κορμό. Το 1953 καταστράφηκε από τον μεγάλο σεισμό που χτύπησε το νησί. Όμως ξαναχτίστηκε σύμφωνα με το πρωτότυπο αρχιτεκτονικό σχέδιο.
Φάρος Τάμελος (Κέα)
Ο Φάρος Τάμελος στο νησί της Κέας κατασκευάστηκε το 1893. Είναι ένας πέτρινος πύργος που το ύψος του είναι 7,5 μέτρα. Το εστιακό του ύψος είναι 67 μέτρα. Βρίσκεται στο ακρωτήρι Τάμελος το οποίο είναι στο νότιο άκρο του νησιού. Είναι ένας φάρος ορόσημο καθώς βρίσκεται σε ένα από τα σημαντικότερα περάσματα του Αιγαίου στο σύμπλεγμα των Κυκλάδων.
Φάρος Γαϊδουρονήσι (Σύρος)
Ο φάρος στο Γαϊδουρονήσι της Σύρου πρωτολειτούργησε το 1834. Κατασκευάστηκε από τη Γαλλική εταιρεία φάρων. Είναι ο παλαιότερος και ο πιο ψηλός φάρος στην Ελλάδα. Το ύψος του κυλινδρικού του πύργου είναι 29 μέτρα και το εστιακό του ύψος είναι 68 μέτρα.
Βρίσκεται τοποθετημένος στο νησάκι Γαϊδουρονήσι, έξω από το λιμάνι της Ερμούπολης της Σύρου. Η θεμελίωσή του έγινε την 25η Ιανουαρίου 1834 κατά το πρώτο έτος της θητείας του βασιλιά Όθωνα. Το κόστος κατασκευής έγινε με βασιλική δαπάνη.
Εντάχθηκε στο υπόλοιπο ελληνικό φαρικό δίκτυο μετά τους βαλκανικούς πολέμους το 1913. Ένα μεγάλο μέρος του φάρου καταστράφηκε κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Το 1948 επισκευάστηκε και από τότε λειτουργεί εκπέμποντας 1 λευκό φωτισμό κάθε 2 λεπτά.
