Η Λέσβος είναι ένα νησί πολύ πιο όμορφο απ' ό,τι νομίζει κάποιος πριν την επισκεφτεί. Στην πραγματικότητα, αυτό που ίσως... τρομάζει είναι το μεγάλο της μέγεθος! Αλλά και το γεγονός ότι οι -πολύ- αυτάρκεις ντόπιοι δεν προσπάθησαν ποτέ ιδιαίτερα να μετατρέψουν την Λέσβο σε ένα πολύ τουριστικό νησί, με αποτέλεσμα η ιλουτσρασιόν εικόνα αυτού του τόπου, να μας διαφεύγει. Η προσφυγική κρίση που σχεδόν μόνη της σήκωσε στους ώμους της η Λέσβος από το 2015 και έπειτα, έσπρωξαν ακόμα πιο βαθιά στο μυαλό του επισκέπτη αυτό το νησί.
Η αλήθεια όμως είναι μία... Η Λέσβος είναι πανέμορφη. Με μια δική της πρωτότυπη ομορφιά, με έντονη ταυτότητα, εκατοντάδες μυστικά και δώρα, τα οποία αποκαλύπτει στους ταξιδιώτες που δεν βιάζονται και σε αυτούς που θέλουν να κοιτάνε πιο μακριά από τις πρώτες εντυπωσιακές εικόνες. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο πως αυτή η ομορφιά αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για καλλιτέχνες, ζωγράφους, συγγραφείς και ποιητές.
Η Λέσβος είναι λοιπόν είναι ένα νησί ιδανικό για παρέες, για οικογένειες, για μοναχικές διακοπές, για χαλάρωση, για περιπετειώδεις καταστάσεις και φυσικά για όλες τις εποχές του χρόνου. Γοητευτική και το φθινόπωρο και το χειμώνα αλλά και την άνοιξη. Για το καλοκαίρι, δεν το συζητάμε. Σημειώνεται πως πρόκειται για το τρίτο σε μέγεθος νησί της Ελλάδας μετά την Κρήτη και την Εύβοια και ένα από τα μεγαλύτερα νησιά της Μεσογείου με την ακτογραμμή της να φτάνει τα 370 χιλιόμετρα μήκος.
Επίσης η Λέσβος είναι ένα πολύ εύφορο νησί, κατάφυτη, γεμάτη με πευκώνες και ελαιώνες. Περίπου 11.000.000 ελαιόδενδρα (!) φύονται στη Λέσβο, δημιουργώντας έναν συνεχή, μεγάλο ελαιώνα. Οι δε εναλλαγές των τοπίων είναι πολύ έντονες.
Το νησί έχει δύο κόλπους. Ο μεγαλύτερος είναι της Καλλονής, φημισμένος για τη σαρδέλα της, και ο μικρότερος είναι αυτός της Γέρας. Άλλο έντονο στοιχείο της ταυτότητας του νησιού είναι πως βρίθει γεωλογικών μνημείων, καθώς και περιοχών με φυσικό κάλλος και οικολογική αξία. Ένα παράδειγμα είναι το Απολιθωμένο Δάσος, το οποίο έχει χαρακτηριστεί διατηρητέο φυσικό μνημείο (UNESCO World Heritage site). Σας συγκεντρώσαμε μερικές (το τονίζουμε, μερικές μόνο!) από τις στάσεις που μπορείτε να κάνετε στο ταξίδι σας στην Λέσβο.
Έξι πανέμορφες στάσεις στη Λέσβο
Λιμάνι, παλιά πόλη και παλιά αγορά Μυτιλήνης. Λιμάνι μεγάλο και χορταστικό που δίνει ζωντανή, πολύχρωμη εικόνα. Κατά μήκος του λιμανιού θα βρείτε πολλά μαγαζιά που περιλαμβάνουν από όλα. Mainstream café και bar, ταβέρνες, σουβλατζίδικα, εμπορικά καταστήματα, καφενεία, ζαχαροπλαστεία, super market, τουριστικά μαγαζιά ό,τι τραβάει η όρεξη σας γενικώς. Να πούμε εδώ πως η Μυτιλήνη είναι η έδρα του Πανεπιστημίου Αιγαίου, της Περιφερειακής Ενότητας Λέσβου και της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου αλλά και του Υπουργείου Αιγαίου.
Ακριβώς πίσω από το λιμάνι, απλώνεται εξίσου μεγάλη και πολυδαίδαλη, γεμάτη μικρά και ακόμα μικρότερα στενάκια, η παλιά αγορά της Μυτιλήνης, άκρως γραφική και καλοφοροντισμένη. Σήμα κατατεθέν της ο ιερός ναός του Αγίου Θεράποντα, ο οποίος δεσπόζει επιβλητικός από τις αρχές του περασμένου αιώνα. Εκτός από τα καταστήματα που βρίσκονται κολλητά το ένα δίπλα στο άλλο, με τα περισσότερα από αυτά να μετράνε σχεδόν μισό ή και παραπάνω αιώνα ζωής, η διαδρομή στους πλακόστρωτους δρόμους της παλιάς πόλης και αγοράς της Μυτιλήνης αποκαλύπτει και σημαντικά μνημεία.
Το Γενί Τζαμί και το Τσαρσί Χαμάμ είναι οι μάρτυρες ότι εκεί ήταν το σημείο αναφοράς της οθωμανικής περιόδου, ενώ τριγύρω τους αναπτύσσονται πάρα πολύ όμορφες χριστιανικές εκκλησίες. Άξιες αναφοράς και επίσκεψης είναι η Μητρόπολη Μυτιλήνης, οι Άγιοι Θεόδωροι, οι Άγιοι Απόστολοι και ο Άγιος Συμεών. Επιστρέφοντας στα μαγαζιά, το ενδιαφέρον είναι ότι δίπλα στις πιο γνωστές φίρμες και τις μεγάλες, εμπορικές αλυσίδες βρίσκονται μερικά από τα πιο παλιά μαγαζιά του νησιού τα οποία πωλούν από φρέσκα ψάρια, μέχρι χειροποίητα σαπούνια ελαιόλαδου Μυτιλήνης, όλα τα υπέροχα χειροποίητα τυριά του νησιού (όπως το ξακουστό λαδοτύρι αλλά και φανταστικές μυζήθρες), ούζα (φυσικά επίσης Λέσβου), κατσαρόλια, κεραμικά διακοσμητικά, και όλα τα τζίρια μίρια που μπορεί να φανταστεί κανείς.
Η παλιά αγορά και πόλη της Μυτιλήνης είναι μακράν το πιο αγαπημένο σημείο των Μυτιληνιών και δεν είναι υπερβολή να πει κανείς πως εδώ χτυπά η σύγχρονη ζωή της πόλης, με τους ντόπιους να απολαμβάνουν γλυκά, ποτά, ούζα, μεζέδες και γεύματα σε ένα από τα πάμπολλα μαγαζιά που βρίσκονται σε αυτή την περιοχή.Άλλωστε και τα πιο ενδιαφέροντα νέα μαγαζιά εστίασης και διασκέδασης σε αυτό το κομμάτι της πόλης βρίσκονται. Θα τα βλέπετε να ξεπετάγονται μπροστά σας στενάκι το στενάκι.
Η διαδρομή καταλήγει στο παλιό λιμάνι της πόλης, εκεί όπου δεσπόζει το άγαλμα της Μικρασιάτισσας Μάνας. Πρόκειται πάντως για μια βόλτα που δεν μπορεί να εξαντληθεί σε μια φορά και που εσείς οι ίδιοι θα θελήσετε να κάνετε και να ξανακάνετε. Και στην τελευταία σας βόλτα μη ξεχάσετε να φορτωθείτε με τα τοπικά προϊόντα, όπως -προφανώς- ούζο (υπάρχουν πολλές μάρκες που δεν τις βρίσκεις στην Αθήνα), λαδοτύρι, μέλι, λάδι, κεραμικά, τυριά, παστές σαρδέλες κτλ. Ένα άγαλμα που επίσης έχει ενδιαφέρον, είναι το ελληνικό «Άγαλμα της Ελευθερίας».
Λέσβος: Στα Θερμά Λουτρά και στο πιο γνωστό ουζερί
Θερμά Λουτρά στην περιοχή Θέρμα. Τα φανταστικά αυτά λουτρά βρίσκονται πολύ κοντά στην πόλη της Μυτιλήνης (στο 7ο χιλιόμετρο του εθνικού δρόμου Μυτιλήνης-Καλλονής) σε μια εξαιρετική τοποθεσία με θέα τον υπέροχο Κόλπο της Γέρας. Η τοποθεσία εδώ λέγεται Θέρμα. Το ιαματικό νερό που θα απολαύσετε στα λουτρά σας ξεκινούν την πορεία τους προς την επιφάνεια από βάθος 2.500 μέτρων από τα έγκατα της γης και αναβλύζουν σαν αρτεσιανό σε θερμοκρασία 39,5 βαθμών κελσίου. Στην μεγάλη τους πορεία μέχρι να φτάσουν σε αυτή την τοποθεσία διαπερνούν διάφορα πετρώματα τα οποία τα εμπλουτίζουν με πολύτιμα για την υγεία συστατικά. Όπως ακριβώς αναβλύζει το νερό από την γη, οδηγείται στις δύο πισίνες (μια γυναίκες, μια για άντρες) σε μια θερμοκρασία ιδανική για το σώμα.
Αυτά τα λουτρά ανακαινίστηκαν πρόσφατα αλλά χωρίς να χάσουν αυτή την έντονα μυθιστορηματική αύρα που έχουν (δίνουν μια αίσθηση ατμόσφαιρας σε διήγημα του Ξανθούλη). Είναι πια πολύ σύγχρονα –και με εξωτερικές πισίνες με θέα στο κόλπο της Γέρας τους μήνες που ο καιρός είναι καλός-, πεντακάθαρα, οικονομικότατα (3 ευρώ το μπάνιο) ενώ στο χώρο τους λειτουργεί και café bar. Αν θέλετε να δροσιστείτε αμέσως μετά το θερμό λουτρό μπορείτε να ρίξετε μια βουτιά και στην παραλία ακριβώς μπροστά. Και αν θέλετε ακόμα περισσότερη χαλάρωση και καλοπέραση μπορείτε να ζητήσετε και μια από τις πολλές θεραπείες μασάζ που προσφέρουν εδώ.
Ένα από τα -αρκετά- παραδοσιακά καφενεία που θα συναντήσετε στη Λέσβο
Βόλτα στο Καγιάνι.
Θα το βρείτε βγαίνοντας από την πόλη της Μυτιλήνης, πηγαίνοντας προς αεροδρόμιο, ακολουθώντας τον ανηφορικό δρόμο με τη σήμανση προς Καγιάνι , στα 6 χιλιόμετρα από την πόλη. Ο κόσμος έρχεται εδώ για τρεις βασικά λόγους- ο ένας είναι για την υπέροχη, πανοραμική θέα που χαρίζει αυτή η τοποθεσία στην πόλη της Μυτιλήνης. Ο δεύτερος είναι για το καφενείο-ζαχαροπλαστείο στον προαύλιο χώρο της μεγάλης και επιβλητικής εκκλησίας των Ταξιαρχών. Νοστιμότατοι και πάμφθηνοι μεζέδες, ποικιλίες και γλυκά αλλά και άπλετος χώρος για να παίξουν τα πιτσιρίκια.
Πηγή φωτογραφίας: instagram.com/antonis_ouzeri
Ο τρίτος -και για άλλους πρώτος- είναι το ουζερί του Αντώνη (καφετζής τρίτης γενιάς). Οι ντόπιοι πίνουν νερό στο όνομα του και μάλλον πρόκειται για το δημοφιλέστερο ουζερί όλου του νησιού. Το μαγαζί λειτουργεί από το 1990 και οι μεζέδες του είναι απλά ονειρικοί. Μερικά που μπορείτε να δοκιμάσετε εδώ είναι οι γκιουζλεμέδες (τηγανιτά τυροπιτάκια με χειροποίητη ζύμη), ο μαρινάτος γαύρος, οι παστές σαρδέλες και η μπιζελόφαβα.
Λέσβος: Το εντυπωσιακό Απολιθωμένο Δάσος
Απολιθωμένο Δάσος. Βρίσκεται στη δυτική Λέσβο και θεωρείται ένα από τα πιο σημαντικά φυσικά μνημεία της χώρα μας. Εκεί όπου η λάβα και η ηφαιστειακή στάχτη συναντούν το βαθύ γαλάζιο του Αιγαίου, ο χρόνος και το κύμα φέρνουν σιγά-σιγά στο φως απολιθωμένα τμήματα δέντρων που έζησαν στο μακρινό παρελθόν. Στην πραγματικότητα, η περιοχή του Απολιθωμένου Δάσους μπορεί να παρομοιασθεί με το βιβλίο της γεωιστορικής εξέλιξης του Αιγαίου μέσα στο οποίο καταγράφεται με μοναδικό τρόπο όλη η γεωλογική ιστορία της λεκάνης του Αιγαίου τα τελευταία 20 εκατομμύρια χρόνια και δίνονται πληροφορίες όχι μόνο για την πανίδα και την χλωρίδα, αλλά και για τις οικολογικές συνθήκες που επικρατούσαν, το κλίμα καθώς και τις μεγάλες τεκτονικές κινήσεις που διαμόρφωσαν τη σημερινή δομή της περιοχής.
Πρόκειται μάλιστα για ένα από τα δύο μεγαλύτερα απολιθωμένα δάση στον κόσμο (το άλλο είναι το Εθνικό Πάρκο Απολιθωμένου Δάσους στην Αριζόνα). Απολιθωμένοι κορμοί βρίσκονται διάσπαρτοι σε μία έκταση 150 τετραγωνικών χιλιομέτρων που περικλείεται από τους οικισμούς Σίγρι, Ερεσός, και Άντισσα. Μεμονωμένα απολιθώματα βρίσκονται και σε πολλά άλλα μέρη του νησιού, συμπεριλαμβανομένων των χωριών Μόλυβος, Πολίχνιτος, Πλωμάρι και Άκρασι. Πληροφορίες για την επίσκεψη στο πάρκο και στο μουσείο θα βρείτε στο lesvosmuseum.gr
Αγιάσος, η επίσκεψη που πρέπει να κάνετε
Επίσκεψη στην Αγιάσο. Kωμόπολη της Λέσβου, χτισμένη στις πλαγιές του του όρους Όλυμπος. Σήμα κατατεθέν αυτού του πανέμορφου παραδοσιακού χωριού είναι η εκκλησία της Παναγίας. Το χωριό απέχει 27 χιλιόμετρα από την πόλη της Μυτιλήνης και βρίσκεται στο εσωτερικό του νησιού σε υψόμετρο 460 μέτρων. Όπως είπαμε, το χωριό διατηρεί αναλλοίωτα στοιχεία παραδοσιακής αρχιτεκτονικής γι’ αυτό άλλωστε και ανακηρυχθεί παραδοσιακός οικισμός. Όσο για την εκκλησία της Παναγιάς Αγιάσου, γιορτάζει το Δεκαπενταύγουστο και τότε πραγματοποιείται και ένα μεγάλο πανηγύρι με κάτοικους από όλο το νησί να συρρέουν εδώ, ακόμη και διανύοντας τη διαδρομή με τα πόδια. Το μοναστήρι χτίστηκε για να στεγάσει την εικόνα που μετέφερε ο μοναχός Αγάθωνας από την Ιερουσαλήμ. Από την επιγραφή που έφερε η εικόνα («ΜΗΤΗΡ ΘΕΟΥ ΑΓΙΑ ΣΙΩΝ») προέρχεται το όνομα της Αγιάσου.
Όλοι οι δρόμοι του χωριού οδηγούν πάντως στην μεγάλη πλακόστρωτη πλατεία. Τον τόνο εδώ δίνουν τα χρωματιστά τραπεζάκια από τα γύρω καφενεία σε συνδυασμό με τα αναρριχητικά φυτά από πάνω τους να τα σκεπάζουν σαν αγκαλιά. Με δυο λόγια: ένας ελληνικός καφές με γλυκό του κουταλιού ή και απίστευτους λουκουμάδες με κανέλα, επιβάλλεται σε αυτή την πλατεία. Κατηφορίζοντας το λιθόστρωτο δρομάκι προς την έξοδο του χωριού, το βλέμμα θα σας κλέψουν τα μαγαζιά με τα πήλινα και κεραμικά αντικείμενα τους. Ακόμα κι αν αντισταθείτε στις αγορές, αξίζει να μιλήσετε με τους Αγιασώτες εμπόρους για να σας δείξουν την τέχνη τους.
Ο Μόλυβος, ο πεζόδρομος και το γραφικό λιμάνι
Βόλτα στον Μόλυβο. Άλλος ένας πανέμορφος παραδοσιακός οικισμός τον οποίον επισκέπτονται όλοι οι τουρίστες, ειδικά κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Ο οικισμός είναι χτισμένος γύρω από μεσαιωνικό κάστρο και σήμα κατατεθέν του είναι τα γραφικά, λιθόστρωτα δρομάκια αλλά και τα πετρόστιχτα σπίτια. Λέγεται πως είναι το ελληνικό χωριό που έχει έναν από τους ομορφότερους πεζόδρομους του κόσμου.
Ο οικισμός που η αρχαία του ονομασία ήταν Μήθυμνα και έγινε Μόλυβος κατά τους Βυζαντινούς χρόνους βρίσκεται στο Βορειοανατολικό άκρο της Λέσβου. Απέχει 64χλμ από την πρωτεύουσα του νησιού και η εικόνα που δίνει είναι πραγματικά καρτποσταλική.
Το δε γραφικό λιμανάκι του Μόλυβου είναι το κερασάκι στην τούρτα, σε αυτή την παραμυθένια εικόνα την οποία συμπληρώνουν ακόμα οι κληματαριές και οι μπουκαμβίλιες, μια παραδοσιακή αγορά με ακόμα πιο παραδοσιακά καφενεδάκια και εστιατόρια. Οι κρεμαστές τους ταράτσες και τα μπαλκόνια αγναντεύουν το γαλάζιο του Αιγαίου. Το Κάστρο του οικισμού είναι πρόσφατα ανακαινισμένο. Στα χαμηλά, στο ύψος του λιμανιού την εικόνα κλέβουν τα μεγαλοπρεπή νεοκλασικά σπιτιών, δημιουργήματα της άρχουσας αστικής τάξης των αρχών του 19ου αιώνα, με τα αετώματά τους και τις γύψινες διακοσμήσεις τους.
Η Λέσβος του Ελύτη...
Κλείνουμε αυτό το χειμωνιάτικο αφιέρωμα στην Λέσβο (μιας και το καλοκαίρι θα ακολουθήσει άλλος υπέρ πλήρης οδηγός του exploringgreece.tv) με μερικά λόγια του Οδυσσέα Ελύτη, ο οποίος καταγόταν από την Λέσβο...
«Πουθενά σε κανένα άλλο μέρος του κόσμου, ο Ήλιος και η Σελήνη δεν συμβασιλεύουν τόσο αρμονικά, δεν μοιράζονται τόσο ακριβοδίκαια την ισχύ τους, όσο επάνω σε αυτό το κομμάτι γης που κάποτε, ποιος ξέρει σε τι καιρούς απίθανους, ποιος θεός, για να κάνει το κέφι του, έκοψε και φύσηξε μακριά, ίδιο πλατανόφυλλο καταμεσής του πελάγους. Μιλώ για το νησί, που αργότερα, όταν κατοικήθηκε, ονομάστηκε Λέσβος και που η θέση του, όπως τη βλέπουμε σημαδεμένη στους γεωγραφικούς χάρτες, δεν μοιάζει να ανταποκρίνεται και πολύ στην πραγματικότητα. Μπορεί να φαίνεται παράξενο, αλλά μια δυο ώρες αφού το πλοίο της γραμμής εγκαταλείψει τη Χίο είναι σαν να εγκαταλείπει ολόκληρο τον γνωστό κόσμο. Μπαίνει σε θάλασσες που άξαφνα μοιάζουν ανεξερεύνητες και ο απροειδοποίητος ταξιδιώτης, που ταλαντεύεται με το ρυθμό της πρωινής φουσκοθαλασσιάς, κρατημένος από τα κάγκελα της γέφυρας, ατενίζει τον ορίζοντα με το ίδιο αίσθημα που θα είχε σε καιρούς αλλοτινούς ένας τυχερός θαλασσοπόρος».
