Η Παλιά Περιθεία είναι ένα από τα πιο όμορφα χωριά της Κέρκυρας που κουβαλάει στις πλάτες του μια πολύ ενδιαφέρουσα ιστορία. Κατοικήθηκε το 14ο αιώνα λειτουργώντας ως καταφύγιο, για να εγκαταλειφθεί λίγο μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο κατά την δεκαετία του 1960. Παρόλα αυτά τα τελευταία χρόνια μοιάζει πραγματικά να αναγεννιέται από τις στάχτες της, τραβώντας τα βλέμματα της παγκόσμιας κοινότητας των μέσων ενημέρωσης, όπως αυτό της Guardian. Πάμε λοιπόν να ανακαλύψουμε τον ανεπανάληπτο ιστορικό τόπο της Παλιάς Περιθείας.
Παλιά Περιθεία: Το χρονικό της εγκατάστασης και της εγκατάλειψης
Απλωμένο στην πλαγιά του βουνού του Παντοκράτορα κοντά στο πιο ψηλό του σημείο με υψόμετρο που πλησιάζει παραπάνω από 500 μέτρα θα βρεις χτισμένο τον οικισμό της Παλιάς Περιθείας, σε απόσταση μόλις οχτώ χιλιομέτρων από την Κασσιόπη, το πιο παλιό χωριό ολόκληρου του νησιού. Άλλοτε αποκαλούμενος ως Άνω Περιθεία, ο μοναδικός τόπος του ξεκίνησε να αποκτά μόνιμους κατοίκους από το 14ο αιώνα, όταν οι ντόπιοι άρχισαν να αναζητούν ένα ασφαλές μέρος για να προστατευτούν από τους πειρατές και τις επιθέσεις τους. Με την βουνίσια τοποθεσία του οικισμού, περικυκλωμένη από ένα κατάφυτο δάσος να αποτελεί την πλέον ιδανική επιλογή. Με τις πειρατικές επιδρομές να αποτελούν πια παρελθόν, οι Κερκυραίοι έπρεπε τώρα να αντιμετωπίσουν την επόμενη βαρυσήμαντη δυσκολία, αυτή της ελονοσίας. Η λιμνοθάλασσα Αντινιώτη ευνοούσε την εμφάνιση των κουνουπιών, με τους γηγενείς να επισκέπτονται το χωριό με τα πρώτα σημάδια της Άνοιξης, ώστε να αποφύγουν τα μολυσματικά τσιμπήματα.
Ο υπέροχος τόπος της Παλιάς Περιθείας μετρούσε πια πάνω από χίλιους κατοίκους. Τους δρόμους στολίζουν 130 στον αριθμό σπίτια αρχοντικής αύρας, τα όποια και χτίστηκαν χρησιμοποιώντας ως έμπνευση τους τα Ενετικά δείγματα αρχιτεκτονικής, ενώ σε αμφιθεατρική διάταξη τριγύρω από το χωριό στέκουν και οι εκπληκτικές οχτώ εκκλησίες του, τραβώντας το βλέμμα κάθε επισκέπτη. Ένας άκρως εντυπωσιακός ιερός ναός του χωριού είναι αυτός που βρίσκεται στο σημείο εισόδου του αφιερωμένος στον Άγιο Ιάκωβο τον Πέρση, με σήμα κατατεθέν του το καμπαναριό του σε έντονη κόκκινη απόχρωση, που αποτελεί ένα εξέχον μνημείο θρησκευτικότητας. Στην ακριβώς απέναντι μεριά του οικισμού στέκει η εκκλησία του Αγίου Νικολάου της Πέτρας που χρονολογείται από την εποχή πριν από την εμφάνιση του Χριστιανισμού.
Η λύση για την ελονοσία δίνεται στις αρχές της δεκαετίας του 1950 κι έτσι πλέον ο οικισμός αρχίζει να γεμίζει ζωή μονάχα τους καλοκαιρινούς μήνες, έχοντας ως αποτέλεσμα και την παύση της λειτουργίας του σχολείου στο χωριό. Δέκα χρόνια αργότερα και η Παλιά Περιθεία έχει σταδιακά εγκαταλειφθεί, αφού η ενασχόληση με τον τουρισμό τους οδηγεί στο να μετακινούνται στις γειτονικές περιοχές που γνώριζαν ανάπτυξη σ’ αυτόν τον τομέα. Τα άλλοτε καλοφτιαγμένα πέτρινα σπίτια μοιάζανε να μένουν στο έλεος της φθοράς, μέχρι που ο πρώτος αέρας αλλαγής άρχισε να φυσά στον ορίζοντα.
Για να ξέρεις: Το σενάριο που έχει επικρατήσει για την προέλευση του ονόματος της Παλιάς Περιθείας είναι αυτό που αναφέρει πως ονομάστηκε κατά αυτόν τον τρόπο λόγω του ότι ο οικισμός είναι θεατός από τα βουνά που τον περικλείουν.
Παλιά Περιθεία: Η σταδιακή ανάκαμψη και το αφιέρωμα της Guardian
Παρά το γεγονός πως στα σαράντα αυτά χρόνια η Παλιά Περιθεία άρχισε να μοιάζει με «χωριό- φάντασμα», το τελευταίο διάστημα γίνονται εντατικές προσπάθειες πλήρους αποκατάστασης του οικισμού. Σπίτια, δρόμοι και εκκλησίες σταδιακά ανακτούν την πάλαι ποτέ τους λάμψη, πάντα με σεβασμό στην μοναδικότητα της αύρας του τόπου, αφού ο οικισμός έχει ανακηρυχθεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο από τη δεκαετία του '80. Η προσπάθεια αυτή δεν άφησε ασυγκίνητους όχι μόνο τους επισκέπτες που βρίσκονται να ταξιδεύουν στο χωριό για να απολαύσουν την ηρεμία της φύσης του, αλλά ακόμα και τη Βρετανική εφημερίδα Guardian.
Σε ένα από τα ρεπορτάζ της, αναφέρθηκε στην μοναδική περίπτωση της Παλιά Περιθείας και ήρθε σε επαφή με ντόπιους κατοίκους, αλλά και ανθρώπους από το εξωτερικό που ερωτεύτηκαν το μέρος και αποφάσισαν να μετακομίσουν εκεί για να συνδράμουν ενεργά στην αναβίωση του. Κατά αυτόν τον τρόπο δημιουργήθηκαν εστιατόρια και ξενοδοχεία που προσκαλούν όλους μας να τα επισκεφτούμε, με τους ανθρώπους των τεχνών να έχουν κάνει το περιβάλλον του ήδη στέκι τους.
Η Παλιά Περιθεία μοιάζει στο σήμερα να αφήνει εντελώς πίσω της το ερειπωμένο παρελθόν της και νακάνει συνεχώς βήματα για να ένα καλύτερο αύριο για τον τόπο της.
