Στην περιοχή της Mεσσηνιακής Μάνης, συγκεκριμένα στο χωριό της παλαιάς Καρδαμύλης, θα συναντήσεις ένα πύργο φτιαγμένο από πέτρα, αυτόν του καπετάνιου Μούρτζινου, που μια επίσκεψη σου εκεί, αναμφισβήτητα θα σε εντυπωσιάσει. Γεμάτο, με αν μη τι άλλο πλούσια παράδοση, αυτό το συγκρότημα, που χρησίμευε άλλοτε ως προπύργιο άμυνας στην περιοχή, είναι σίγουρα μια στάση, που πρέπει να κανείς για να αφουγκραστείς το ένδοξο παρελθόν του. Πάμε λοιπόν να ρίξουμε μια αναλυτική ματιά, στην ιστορία που κρύβεται πίσω από τους επιβλητικούς του τοίχους.
Το ελληνικό βενετσιάνικο χωριό με τα πυργόσπιτα, τη βοσκοπούλα και τους θρύλους
Πύργος Τρουπάκη - Μούρτζινου: Ένα οχυρό με λαμπρή ιστορία
Χτισμένος το μακρινό 1807, ο πύργος Μούρτζινου στην πραγματικότητα αποτελεί ένα οχυρό, που μέσα του κρύβει πολλά και διαφορετικά κτίσματα. Ορθωμένα κατά την διάρκεια δυο αιώνων από το 17ο, με την εμφάνιση του γενάρχη των Μούρτζινων Μιχαήλ Παλαιολόγο μέχρι και τον 19ο, συνθέτουν ένα χαρακτηριστικό φρούριο με ιδιοκτήτη του τον τοπικό άρχοντα « καπετάνιο», στην βόρεια έκταση της Μάνης.
Η αρχή της περιήγησης στο μοναδικό σκηνικό του πύργου ξεκινά στην τοξωτή του πύλη, που στέκει ακόμα υπερήφανη, αν και μισό γκρεμισμένη, ενώ στη βάση του εκτείνεται ο χώρος που χρησίμευε ως φυλακή . Κατά την είσοδο σου, το πρώτο κτίσμα που θα βρεις μπροστά σου είναι μια εκκλησία αφιερωμένη στη χάρη του Αγίου Σπυρίδωνος.
Η μονόκλιτη αυτή βασιλική, όπως χαρακτηρίζεται η τεχνοτροπία ανέγερσης της, εκτιμάται πως διαθέτει την μεγαλύτερη παλαιότητα σε σχέση με τις άλλες κατασκευές. Αυτό που σίγουρα θα σε εντυπωσιάσει είναι το αποτελούμενο από τέσσερις ορόφους καμπαναριό της, με την καμπάνα που το κοσμεί μάλιστα να είναι πειρατικό λάφυρο. Ο εν λόγω ναός ανήκε στην ομώνυμη οικογένεια, δείχνοντας ακόμα ένα σημάδι της ευρωστίας και της ισχύς, που κατείχε σε οικονομικό αλλά και κοινωνικό επίπεδο.
Συνεχίζοντας προς την κεντρική πύλη θα μεταφερθείς προς το εσωτερικό του, όπου και θα θαυμάσεις τα υπόλοιπα κτίσματα, όπως αυτό του οντά, που διαδραμάτιζε ρόλο άμυνας στο τοπίο. Ο κύριος πύργος περιμένει με τη σειρά του να ανακαλύψεις την σπουδαία μηχανική του, αφού η είσοδος στο χώρο του γινόταν μόνο μέσω μιας γέφυρας φτιαγμένης από ξύλο, η οποία και ανασηκωνόταν για να την διασχίσεις.
Πύργος Μούρτζινου: Ο μοναδικός χώρος του μουσείου
Στην τριών ορόφων κατοικία του οντά, φιλοξενείται η μόνιμη έκθεση του μουσείου, η οποία περιλαμβάνει ένα πλήθος από χάρτες, γκραβούρες, φωτογραφίες και σχέδια, όπου τα συνοδευτικά τους κείμενα σου προσφέρουν απλόχερα πληροφορίες στην ελληνική και την αγγλική γλώσσα. Κάνε μια βόλτα κοιτάζοντας τα διεξοδικά, για να γεμίσεις με ενδιαφέρουσες πληροφορίες για τον υπέροχο τόπο της Μάνης.
Εκτός όμως από το ίδιο το μουσείο και τη συλλογή του, ως μουσειακό έκθεμα θεωρείται και ολόκληρο το συγκρότημα, από τα ελαιοτριβεία και τους λαχανόκηπους χρηστικής σημασίας, μέχρι τον πύργο και τον ιερό ναό, που αναδεικνύουν την τριπλή φύση ενός χώρου, μεταξύ αυτών την αμυντική και την παραγωγική, που πρέπει να επισκεφτείς.
Η οικογένεια πίσω από την κατασκευή
Η κατασκευή του πύργου, οφείλεται στην οικογένεια των Τρουπάκηδων - Μούρτζινων, η οποία θεωρούνταν μια από τις πλέον ισχυρές στη Μάνη, όπως αναφέρουν και γραπτές μαρτυρίες του 17ου αιώνα, που έχουν μείνει αναλλοίωτες στο χρόνο. Το 1830 και με τον θάνατο του γιου τους Διονύσιο, ο οποίος ήταν μάλιστα μέλος της φιλικής εταιρείας, η πάλαι ποτέ σπουδαία οικογένεια άρχισε να γνωρίζει την παρακμή.
Στα τέλη της δεκαετίας του 1960, οι κληρονόμοι Μαρία και Ελένη Μπουκουβαλέα, έδωσαν την κυριότητα του πύργου στο ελληνικό κράτος με την προϋπόθεση να λειτουργεί από εκεί κι ύστερα ως μουσειακός χώρος.
Η στενή σχέση με την επανάσταση
Ο πύργος του Μούρτζινου, αποτέλεσε τόπος δίμηνης κατοικίας του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη τους πρώτους μήνες του 1821, κατά την επιστροφή από την Ζάκυνθο, που είχε διαφύγει για να προστατεύει από τους Οθωμανούς. Από τα εδάφη αυτά οργάνωσε μαζί με τους υπόλοιπους αγωνιστές την απελευθέρωση της πόλης της Καλαμάτας.
Πώς θα φτάσεις εκεί
Ο πύργος του Μούρτζινου εκτείνεται στην παλαιά πόλη της Καρδάμυλης. Για να βρεθείς εκεί αφού φτάσεις στην Καλαμάτα, θα πρέπει να ακολουθήσεις την σήμανση που σου επιδεικνύει τη στροφή για το χωμάτινο δρόμο, ο οποίος και θα σε βγάλει σε λίγα μέτρα στον προορισμό σου.
Ο πύργος του Μούρτζινου είναι ένα από τα μέρη που θα σε πλημμυρίσουν με εικόνες φορτισμένες ιστορική σημασία, μην χάσεις την ευκαιρία να τον περπατήσεις.
Ταξίδια στην Ελλάδα
Πύργος της Απολλωνίας: Το αξιοθέατο της Μακεδονίας με την συγκλονιστική θέα
Ο Πύργος του Μουχτάρ με τον θρύλο του θησαυρού και την… ωραία Ελένη
Ο άγνωστος γιγάντιος Πύργος στην Ακρόπολη που δεν υπάρχει πια
