Πέρασαν 42 χρόνια από την ημέρα που το 1982 η τότε υπουργός Πολιτισμού, Μελίνα Μερκούρη, θέτει το θέμα της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα, στη Διάσκεψη των υπουργών Πολιτισμού της UNESCO που πραγματοποιείται στο Μεξικό. Ο αγώνας της Μελίνας για τα γλυπτά του Παρθενώνα μόλις είχε ξεκινήσει και ήταν σπουδαίος. Αδιάκοπος και με ηχηρές παρεμβάσεις.
→ Ένα ιστορικό ντοκουμέντο από την Ακρόπολη: Η παλιότερη φωτογραφία της
Μελίνα Μερκούρη: Τα γλυπτά και η σπουδαία κληρονομιά
Η Μελίνα Μερκούρη χαρακτηρίστηκε «τελευταία ελληνίδα θεά» και «γυναίκα - φλόγα». Η ζωή ήταν γεμάτη από όνειρα, αγώνες και ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο. Έχοντας πολλούς φίλους και υποστηριχτές -αλλά και εχθρούς- η Μελίνα ήταν αναμφισβήτητα μια από τις σημαντικότερες Ελληνίδες του προηγούμενου αιώνα. Μαχητική, πολύπλευρη, αγωνίστρια. Γυναίκα, ηθοποιός, πολιτικός. Άφησε παρακαταθήκη στην 7η τέχνη αλλά η σπουδαία κληρονομιά της ήταν στον Πολιτισμό. «Η Ελλάδα πρέπει να πρωταγωνιστεί για τον πολιτισμό. Η Ελλάδα, αυτό είναι η κληρονομιά της, αυτό είναι η περιουσία της και αν το χάσουμε αυτό δεν είμαστε κανείς», είχε πει - και σήμερα, δεκαετίες μετά, βλέπουμε πόσο διαχρονικά είναι τα λόγια της και πόσο μπροστά έβλεπε.
Ατάκες της Μελίνας Μερκούρη για τα γλυπτά, την Ελλάδα και τη ζωή
Ακολουθούν 11 σημαντικότερες ατάκες της Μελίνας Μερκούρη για τα γλυπτά, την Ελλάδα και τη ζωή:
… Λένε ότι οι Έλληνες είμαστε θερμόαιμος λαός. Και είναι αλήθεια. Δεν αποτελώ εξαίρεση. Γνωρίζοντας τι σημαίνουν τα συγκεκριμένα γλυπτά για τον ελληνικό λαό, δεν μου είναι εύκολο να μιλήσω ψύχραιμα για το πως αφαιρέθηκαν τα Μάρμαρα από την Ελλάδα, αλλά θα προσπαθήσω. Το υπόσχομαι
… Ελπίζω να δω τα Μάρμαρα πίσω στην Αθήνα προτού πεθάνω. Αν όμως έρθουν αργότερα, εγώ θα ξαναγεννηθώ
… Πρέπει να καταλάβετε τι σημαίνουν για εμάς τους Έλληνες τα Μάρμαρα του Παρθενώνα. Είναι η υπερηφάνεια μας, είναι οι θυσίες μας. Είναι το ευγενέστερο σύμβολο τελειότητας. Είναι φόρος τιμής στη δημοκρατική φιλοσοφία. Είναι οι φιλοδοξίες μας και το ίδιο το όνομα μας. Είναι η ουσία της ελληνικότητας
… Ο τουρισμός είναι η βαριά βιομηχανία της Ελλάδας
… Οι λέξεις λεηλασία, ερήμωση, αχαλίνωτη καταστροφή, αξιοθρήνητη συντριβή και συμφορά, δεν είναι δικές μου για να χαρακτηριστεί ότι συνέβη. Ειπώθηκαν από τους σύγχρονους του Elgin. Ο Horace Smith αποκαλεί τον Elgin «ληστή των Μαρμάρων». Ο Lord Byron, «πλιατσικολόγο». Ο Thomas Hardy χαρακτήρισε τα μάρμαρα «αιχμάλωτους σε εξορία»
… Η Ελλάδα πρέπει να πρωταγωνιστεί για τον πολιτισμό. Η Ελλάδα, αυτό είναι η κληρονομιά της, αυτό είναι η περιουσία της και αν το χάσουμε αυτό δεν είμαστε κανείς
… Πιστεύουμε πως όπου κι αν βρίσκονται τα μουσεία, αποτελούν κοινωνική και πολιτιστική ανάγκη για τον κόσμο και πρέπει να προστατεύονται με κάθε τρόπο. Έχω δηλώσει πολλές φορές ότι ζητάμε το αναπόσπαστο μέρος του κτιρίου που ακρωτηριάστηκε. Το όνομα της πατρίδας μας είναι άμεσα συνδεδεμένο με τον Παρθενώνα σε όλο τον κόσμο
… Κάνε ό,τι θες, αρκεί να είναι πολύ
… Η φιλία είναι το μεγαλύτερο πράγμα στον κόσμο. Πιο μεγάλο κι από τον έρωτα, γιατί εκεί υπάρχει πάντα μια ανταπόκριση. Ο φίλος δίνει
… Δεν υπάρχουν Ελγίνεια Μάρμαρα. Υπάρχουν Γλυπτά του Παρθενώνα, όπως υπάρχει ο Δαβίδ του Μικελάντζελο, υπάρχει η Αφροδίτη του Ντα Βίντσι, ο Ερμής του Πραξιτέλη, υπάρχουν οι Ψαράδες στη Θάλασσα του Τέρνερ, υπάρχει η Καπέλα Σιξτίνα. Δεν υπάρχουν Ελγίνεια Μάρμαρα
… Η Ελλάδα είναι η πραγματική μου δύναμη, ο πραγματικός μου καημός
Μουσείο Ακρόπολης: Το βίντεο για την Μελίνα Μερκούρη
Το Μουσείο Ακρόπολης, αναγνωρίζοντας την τεράστια συμβολή της Μελίνας Μερκούρη στην ευαισθητοποίηση της διεθνούς κοινότητας για την επανένωση των περίφημων γλυπτών του Παρθενώνα που είναι μοιρασμένα στην Αθήνα και το Λονδίνο, προχώρησε στη δημιουργία ενός βίντεο διάρκειας 23 λεπτών, στο οποίο καταγράφεται η σύληση του Παρθενώνα από τον Έλγιν και η διεθνής εκστρατεία της Μελίνας Μερκούρη. Η ταινία χρησιμοποιεί αποσπάσματα από την παραγωγή του BBC «The Parthenon Marbles», 2004 και αρχειακό υλικό του Ιδρύματος «Μελίνα Μερκούρη».
Δείτε το
Η Μελίνα όλων των Ελλήνων
Την βάφτισαν Αμαλία – Μαρία, αλλά δεν τη φώναξαν ποτέ έτσι. Το όνομα που θα χρησιμοποιούσαν σε όλη της τη ζωή, και με το οποίο έγινε πασίγνωστη, ήταν το «Μελίνα». Πολλές φορές δεν χρειαζόταν ν συνοδεύεται από το επίθετο «Μερκούρη». Ήταν η Μελίνα όλων των Ελλήνων. Και η Μελίνα των ξένων.
Ταξίδια στην Ελλάδα
Φράσεις του Καζαντζάκη για τη ζωή και τον Θεό που μας εμπνέουν
Φράσεις του Αριστοτέλη που θα σου αλλάξουν τον τρόπο σκέψης
Στέλλα – ταινία: Πού γυρίστηκε η χαρακτηριστική σκηνή «Φύγε Στέλλα, κρατάω μαχαίρι»