Η Παλιά Αθήνα έχει με σιγουριά πολλές διαφορές από την εικόνα που έχει σήμερα η πρωτεύουσα. Και μπορεί κάποια σημεία να έχουν μείνει σχεδόν ίδια (για παράδειγμα κάποια νεοκλασικά) αλλά υπάρχουν και μέρη που είναι κυριολεκτικά αγνώριστα. Όπως για παράδειγμα κεντρικοί λεωφόροι της πόλης. Μπορείς να φαναστείς για παράδειγμα την Λεωφόρο Αλεξάνδας ως χωματόδρομο και με κότες να περνούν από εκεί; Και όμως έτσι ήταν πριν ασφαλτοστρωθεί και αλλάξει όνομα.
Η Λεωφόρος Αλεξάνδρας και η ιστορία της
Η Λεωφόρος Αλεξάνδρας είναι μια κεντρική αρτηρία που συνδέει έναν μεγάλο αριθμό συνοικιών της Αθήνας, όπως Αμπελόκηποι, Γκύζη, Κουντουριώτικα, Νεάπολη, Μουσείο και Πεδίον του Άρεως. Η ιστορία του δρόμου ξεκινά αρκετά χρόνια πριν και συγκεκριμένα το 1876. Ήταν τότε που ο μηχανικός Ιωάννης Γενίσαρλης χάραξε το δρόμο θα ένωνε την Πατησίων με τη λεωφόρο Κηφισίας. Ωστόσο, υπήρχε ένα πρόβλημα. Ο δρόμος στα σχέδια, περνούσε μέσα από το ιδιωτικό κτήμα του Γ. Νικολαΐδη ο οποίος αντέδρασε στην πρόταση να διχοτομηθεί η περιουσία του.
Η τότε κυβέρνηση, βλέποντας το αδιέξοδο ήταν έτοιμη να ακυρώσει τη δημιουργία του δρόμου. Όμως, την τελευταία στιγμή ο Νικολαΐδης δέχτηκε τελικά να πουλήσει το 300 στρεμμάτων κτήμα του. Το μεγάλο αυτό έργο ξεκίνησε και μάλιστα στην αρχή επρόκειτο για έναν χωματόδρομο όπου μπορούσες να δεις ακόμη και κότες να περιπλανιούνται δεξιά και αριστερά.
Το έργο τελικά ολοκληρώθηκε το 1891 και δεν είναι τυχαίο το γιατί αυτός ο δρόμος ονομάστηκε λεωφόρος Αλεξάνδας. Τη συγκεκριμένη χρονιά συνέπεσε και ο θάνατος της πολυαγαπημένης κόρης του βασιλιά Γεωργίου Α’ και της βασίλισσας Όλγας. Την αποκαλούσαν και «αγαπημένη κόρη των Αθηνών» και δεν ήταν άλλη από την πριγκίπισσα Αλεξάνδρα. Έτσι, προς τιμήν της, ο δρόμος που ένωσε την λεωφόρο Κηφισίας με την Πατησίων, ονομάστηκε Αλεξάνδρας. Η θλιμμένη πριγκίπισσα των Αθηνών πέθανε μετά τη γέννηση του δεύτερου παιδιού της και η ιστορία της τότε είχε συγκλονίσει τον κόσμο.
Ο δρόμος στην Αθήνα και η εξέλιξη του
Σταδιακά η Αλεξάνδρας μεταμορφωνόταν. Από εκεί που κανείς θα έβλεπε μόνο κότες, τελικά άρχισε να λειτουργεί το τραμ και όσο αυξάνονταν οι ιδιοκτήτες οχημάτων στην Αθήνα, τόσο μεγαλύτερη ήταν η κίνηση στη λεωφόρο. Μέχρι που φτάσαμε στο σήμερα. Πλέον φιλοξενεί εκατοντάδες κτήρια και σημεία ενδιαφέροντος όπως τον Άρειο Πάγο, το κτήριο της ΓΣΕΕ, την έδρα της Αστυνομικής Διεύθυνσης Αττικής (ΓΑΔΑ) καθώς και τον σταθμό Αμπελόκηποι του Μετρό της Αθήνας. Και όλα αυτά στα περίπου τρία χιλιόμετρά της.
Αυτή η περίπτωση της Λεωφόρου Αλεξάνδρας δεν είναι η μοναδική στην Ελλάδα και είναι λογικό. Οι περισσότερες οδοί άλλαξαν πολλοί κατά τη διάρκεια των ετών, εκσυγχρονίστηκαν και απέκτησαν περισσότερη κίνηση μέχρι και κυκλοφοριακό πρόβλημα. Αυτό που δεν γνωρίζουν πολλοί επίσης για την Λεωφόρο Αλεξάνδρας είναι ότι μέρος της υπάγεται στο επαρχιακό οδικό δίκτυο. Και δεν είναι μόνο αυτός ο κεντρικός δρόμος στον οποίο συμβαίνει αυτό. Υπάρχει ένα παλιό διάταγμα που αφορά οδούς που ξεκινούν από το κέντρο και κατευθύνονται προς την περιφέρεια (π.χ. Πεντέλης, Θηβών, Tατοΐου κ.λπ).
Η φωτογραφία χρονολογείται από την περίοδο της γερμανικής κατοχής
Αυτό που μας θυμίζει πλέον την Παλιά Αθήνα είναι οι ασπρόμαυρες φωτογραφίες και διηγήσεις των παλαιότερων ετών…
Πηγή εξωτερικής φωτογραφίας: Effie Nidriotis – Η Αθήνα του χτες
Σπάνιες εικόνες: Πώς ήταν η Αθήνα πριν από το 1821
