Με μήκος 23 χιλιόμετρα και με το πλάτος του να ποικίλλει από 4 έως 6 χιλιόμετρα ο Υμηττός είναι ο πνεύμονας ζωής της Αττικής καλύπτοντας μια «αξιοσέβαστη» έκταση 80.000 στρεμμάτων. Όπως ίσως φαντάζεστε, ο Υμηττός είναι προστατευόμενος βιότοπος του δικτύου Natura 2000. Και μπορεί στο παρελθόν να έχει υποστεί καταστροφικές πυρκαγιές και καταπατήσεις των εδαφών του αλλά συνεχίζει να διαθέτει «χορταστικές» εκτάσεις πρασίνου χάρις στις συνεχείς δενδροφυτεύσεις που πραγματοποιούνται.
Στον Υμηττό αναπτύσσονται περισσότερα από 600 φυτικά είδη και υποείδη, αριθμός πολύ υψηλός αναλογικά με την έκταση του βουνού. Επίσης στο αισθητικό δάσος Υμηττού έχουν καταγραφεί περισσότερα από 40 είδη ορχιδέων, μία από τις υψηλότερες πυκνότητες ορχεοειδών της Ευρώπης. Όσο για τα δέντρα του δάσους πρόκειται για ένα μωσαϊκό βλάστησης όπου κυριαρχεί η τραχεία πεύκη, το κυπαρίσσι, η κουτσουπιά, η χαρουπιά και η χνοώδης δρυς. Στις βραχώδεις περιοχές κυριαρχούν τα πεύκα τα πουρνάρια και οι αγριελιές.
Η υψηλότερη κορυφή του βουνού λέγεται Εύζωνας και έχει υψόμετρο 1.026 μέτρα. Πρόκειται για βουνό άμεσα συνδεδεμένο με την ιστορία της αρχαίας Αθήνας. Σύμφωνα με τα ευρήματα και τις ιστορικές πηγές, στην περιοχή του όρους είχαν ιδρυθεί κατά την αρχαιότητα ιερά. Στη δυτική πλευρά υπήρχαν λατομεία εξόρυξης μαρμάρου, το οποίο χρησιμοποιήθηκε για την κατασκευή μνημείων στους Ελληνιστικούς και ρωμαϊκούς χρόνους.
Τα καλά νέα είναι πως τα τελευταία χρόνια έχουν καθαριστεί και σηματοδοτηθεί διάφορα μονοπάτια μέσα στο βουνό όπως για παράδειγμα τα μονοπάτια 2 και 3, τα οποία σηματοδοτήθηκαν το 2015. Η διαδρομή 2 μήκος 1,9 χλμ είναι κυκλική γύρω από τον λόφο Κορακοβούνι ενώ η διαδρομή 3 μήκους 2,5 χλμ είναι κυκλική επίσης με αφετηρία και τερματισμό το Κοιμητήριο Παπάγου. Το 2016 σηματοδοτήθηκαν άλλες δύο διαδρομές, η διαδρομή 5 και η διαδρομή 7 συνολικού μήκους 7 χιλιομέτρων ενώ ακολούθησαν και άλλες.
Μάλιστα, ο δήμος έχε φροντίσει για την υλοποίηση ενός εκτεταμένου έργου σηματοδότησης πεζοπορικών διαδρομών στο βουνό, στην περιοχή που γειτονεύει με το δήμο, προκειμένου να προσφέρει στους δημότες Παπάγου-Χολαργού αλλά και σε όλους τους κατοίκους του λεκανοπεδίου τη δυνατότητα να απολαμβάνουν με άνεση και ασφάλεια πεζοπορίες αναψυχής σε ένα από τα ομορφότερα φυσικά τοπία της Αττικής.
Έτσι, στην αφετηρία των μονοπατιών και σε μεγάλες κρίσιμες διασταυρώσεις, έχουν τοποθετηθεί μεγάλοι πάσσαλοι με ξύλινες πινακίδες οι οποίες δίνουν όλες τις χρήσιμες πληροφορίες στον πεζοπόρο: την αρίθμηση και τον προορισμό της διαδρομής, τη χιλιομετρική απόσταση, και τον χρόνο πορείας. Σε κάθε περίπτωση, η γειτονιά του Παπάγου είναι μία από τις κύριες πύλες εισόδου στον Υμηττό και αυτή που προσφέρει τη μεγαλύτερη ευκολία προσέγγισης του.
Τα τελευταία πάντως χρόνια και ειδικά την εποχή της πανδημίας, το περιαστικό βουνό έγινε πάρα πολύ δημοφιλές για τις κοντινές εξορμήσεις στη φύση που προσφέρει. Όλους τους συναντάει κανείς εδώ. Και ποδηλάτες που κάνουν προπόνηση και δρομείς που τρέχουν -είτε στην άσφαλτο είτε μέσα στο βουνό- και άλλους που δοκιμάζονται σε downhill καταβάσεις. Και φυσικά παιδιά που κάνουν στο «φιλικό» βουνό τις πρώτες τους ορθοπεταλιές. Στην ουσία, το καλοφροντισμένο δίκτυο ασφάλτινων διαδρομών, χωματόδρομων και μονοπατιών προσελκύει όχι μόνο όσους μένουν στις παρυφές του βουνού αλλά και επισκέπτες από όλη την Αθήνα. Ακολουθούν οι πιο κλασικές διαδρομές που μπορείτε να δοκιμάσετε και εσείς.
Υμηττός: Διαδρομή 7
Αφετηρία της είναι η γωνία των οδών Ζησιμοπούλου και αδελφών Διδασκάλου στου Παπάγου. Περνώντας την τσιμεντένια γέφυρα, θα συναντήσετε τον χωματόδρομο και τις διακλαδώσεις που οδηγούν στην καρδιά του Υμηττού. Η διαδρομή είναι πολύ καλά σηματοδοτημένη με ταμπέλες και ξύλινους στύλους. Η πορεία είναι σταθερά ανηφορική και περνά μέσα από ένα πυκνό δάσος με πεύκα και κυπαρίσσια. Μόλις φτάσετε στο πλάτωμα στον Πύργο της Ανθούσας είναι η ιδανική ευκαιρία για στάση. Αν η ατμόσφαιρα είναι καθαρή θα διακρίνετε μέχρι και την Αίγινα. Και έπειτα θα ξεκινήσει η κατάβαση -όπου για 300 μέτρα είναι αρκετά απότομη και βραχώδης- και θα επιστρέψετε στο αρχικό σημείο.
Από την Καλοπούλα στο Φραγκομονάστηρο
Η συγκεκριμένη είναι μια από τις πιο βατές διαδρομές του Υμηττού και πολύ δημοφιλής στους πεζοπορικούς συλλόγους και μάλιστα στα προγράμματα που διοργανώνουν για οικογένειες με παιδιά. Ξεκινά από το προαναφερθέν αναψυκτήριο της Καλοπούλας και περνά κάνοντας μια μικρή παράκαμψη από τη Μονή Καισαριανής για να καταλήξει στον λόφο των Ταξιαρχών με το ερειπωμένο Φραγκομονάστηρο. Το μονοπάτι είναι φαρδύ, τέλεια σηματοδοτημένο και η διαδρομή, που διαρκεί περίπου μία ώρα, περνάει μέσα από ξέφωτα και «αγκαλιάζεται» από κέδρους και πεύκα. Είναι σχεδόν σε όλο της το μήκος ευθεία και γι’ αυτό καθόλου κουραστική. Η κατάληξη της χαρίζει μια φανταστική θέα στην Αθήνα και τον Σαρωνικό.
Υμηττός: Διαδρομή 2, Κορακοβούνι-Αγία Ελεούσα
Είναι η πιο σύντομη και η πιο φιλική από τις σηματοδοτημένες διαδρομές του Υμηττού, μήκους σχεδόν τριών χιλιομέτρων και διάρκειας 1 ώρας και 30 λεπτών. Αφετηρία της, το άλσος με πεύκα στην οδό Ανατολής. Η διαδρομή κινείται κυκλικά γύρω από το Κορακοβούνι (ο λόφος που αποκόπηκε από τον υπόλοιπο Υμηττό όταν δημιουργήθηκε η Αττική Οδός) πριν καταλήξει στην εκκλησία της Αγίας Ελεούσας, κοντά στους πρόποδες του βουνού.
Μονοπάτι νούμερο 5
Ξεκινά από την είσοδο του Αισθητικού Δάσους Καισαριανής ανηφορίζοντας μέχρι τις πηγές της Καλοπούλας. Εδώ, είναι πολύ ωραία ιδέα να κάνετε μια στάση για καφέ, ρόφημα ή/και ελαφρύ φαγητό στο πολύ συμπαθητικό δημοτικό αναψυκτήριο με τη νοσταλγική αύρα. Στη συνέχεια μπορείτε να συνεχίσετε την πεζοπορία προς τον πύργο της Ανθούσας και να καταλήξετε στην Παιανία. Συνολικά η διαδρομή έχει μήκος 4,3 χιλιόμετρα. Για να τη διασχίσετε ολόκληρη θα χρειαστείτε περίπου τις δυόμισι ώρες.
Όποια και αν επιλέξετε, μια καλή ιδέα είναι να βάλετε και το τραγούδι «Ο Υμηττός» στο soundtrack της διαδρομής. Τραγούδι που κυκλοφόρησε το 1959 σε μουσική και στίχους Μάνου Χατζιδάκι και ερμηνεία Νανάς Μούσχουρη.
Ιδού και μια στροφή
«Όμως, εκεί στον Υμηττό, δεν μου το βγάζετ’ απ’ το μυαλό
Υπάρχει κάποιο μυστικό, εκεί ψηλά στον Υμηττό
Εκεί ψηλά, εκεί ψηλά, εκεί ψηλά στον Υμηττό
Υπάρχει κά, υπάρχει κά, υπάρχει κάποιο μυστικό»
Οι αφανείς ήρωες του Υμηττού
Η ΔΑΠΑΧΟ είναι η Εθελοντική Ομάδα Δασοπροστασίας Δήμου Παπάγου-Χολαργού που προστατεύει τον πράσινο πνεύμονα της Αττικής όλες τις εποχές του χρόνου. Είναι οι 80 αφανείς ήρωες του Υμηττού και καλούν τον απλό πολίτη να ανακαλύψουν το βουνό της Αττικής αλλά και να προστατεύσουν. Η ομάδα διαθέτει εθελοντές κάθε ηλικίας, από 18 έως 70 ετών και εδώ και μία 10ετία προσφέρει με ανιδιοτέλεια τις υπηρεσίες της, καλύπτοντας όλο το φάσμα των φυσικών καταστροφών.
Είναι παρούσα σε φωτιές, πλημμύρες, σεισμούς, ανευρέσεις συμπολιτών μας. Εξειδίκευση της ομάδας είναι η δασοπροστασία και δασοπυρόσβεση. Οι περιβαλλοντικές δραστηριότητες -καθαριότητα του βουνού και αναδασώσεις- είναι μέσα στις δράσεις της ΔΑΠΑΧΟ. Εξάλλου, το μότο τους εξηγεί τη φιλοσοφία τους: «Στο βουνό δεν περισσεύει κανείς». Πόσω μάλλον στον Υμηττό, θα προσθέταμε εμείς. Σε έναν από τους σημαντικότερους πνεύμονες της Αττικής. Μας χρειάζεται και τον χρειαζόμαστε...
