Η Αττική κρύβει πολλά μυστικά και τοποθεσίες που μπορεί πολλοί να μην γνωρίζουμε. Μέρη και αξιοθέατα που μπορεί να έχεις βρεθεί τόσο κοντά αλλά να μην το γνωρίζεις. Ανάμεσα σε αυτά είναι και ένα σπήλαιο που λόγω του ότι δεν είναι επισκέψιμο, πολλοί το αγνοούν. Βρίσκεται στα βόρεια της Βάρης και λέγεται Σπήλαιο Νυμφολήπτου.
Το άγνωστο σπήλαιο μια ώρα μακριά από την Αθήνα
Το Σπήλαιο Νυμφολήπτου, λοιπόν, γνωστό και ως Σπήλαιο Πανός και Σπήλαιο Αρχέδημου, είναι σπηλιά στις νότιες πλαγιές του Υμηττού στην Αττική, στα βόρεια της Βάρης. βρίσκεται στο λόφο Κρεβάτι, σε υψόμετρο 260 μέτρων, στη βόρεια Βάρη, στις νότιες πλαγιές του Υμηττού. Απέχει από τη Βάρη με τα πόδια περίπου μία ώρα αλλά είναι πιο εύκολα προσβάσιμο από τη Βούλα και το δρόμο που συνεχίζει μετά το κοιμητήριο.
Μπορεί να είναι άγνωστο στον περισσότερο κόσμο αλλά αποτελεί έναν πολύ σημαντικό αρχαιολογικό χώρο. Στο εσωτερικό του είναι διακοσμημένο από το Θηραίο γλύπτη Αρχέδημο, του 5ου αιώνα π.Χ. Αν μπορούσε κανείς σήμερα να το επισκεφθεί, μιας και δεν είναι επισκέψιμο, θα έβλεπε τα εντυπωσιακά ανάγλυφα που κοσμούν το εσωτερικό του. Το σπήλαιο στην αρχαιότητα ήταν ιερό των Νυμφών, του Απόλλωνα και του Πάνα. Στα τοιχώματά του έχουν λαξευθεί σκαλοπάτια και ανάγλυφες παραστάσεις.
Η κύρια αίθουσα του σπηλαίου, με μήκος 26, πλάτος 23 και ύψος 10 μέτρα, ήταν το ιερό και Χωρίζεται από ένα τοίχο από σταλακτίτες σε δύο τμήματα. Το άνοιγμά του, με διαστάσεις 5 επί 2 μέτρα, είναι σχεδόν κάθετο και στο χείλος έχουν σκαλιστεί σκαλοπάτια τα οποία σήμερα έχουν καταστραφεί.
Ο πρώτος που επισκέφθηκε το σπήλαιο ήταν ο περιηγητής Ρίτσαρντ Τσάντλερ το 1765 και από τότε το επισκέφθηκαν και άλλοι περιηγητές οι οποίοι πέρασαν από την Αττική. Μεταξύ αυτών και ο Λόρδος Βύρωνας.
Η εικόνα του σπηλαίου σήμερα
Και μπορεί στην αρχαιότητα να αποτελούσε δημοφιλή λατρευτικό χώρο λόγω της πλούσιας βλάστησης, του πυκνού δάσους και των πηγών που υπήρχαν αλλά σήμερα δεν προκαλεί το ίδιο ενδιαφέρον. Κι αυτό αφενός γιατί δεν είναι επισκέψιμο, αφετέρου γιατί μεγάλη καταστροφή προκλήθηκε κατά τη γερμανική κατοχή και δεν αποκαταστάθηκε. Το ίδιο το σπήλαιο αιώνες λεηλατείται από αρχαιοκάπηλους.
Στο σπήλαιο διεξήχθησαν την περίοδο 1901-1902 ανασκαφές από την Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα, με διευθυντή τον Τσαρλς Γουέλερ. Μέσα στο σπήλαιο ανακαλύφθηκαν εκατοντάδες λυχνάρια και ανάγλυφα, δύο από τα οποία εκτίθενται στη Συλλογή Γλυπτών του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου.
Το άγνωστο ηφαίστειο που βρίσκεται δίπλα στην Αθήνα
