Για να προσεγγίσω την Σαλαμίνα πρέπει να κατέβω στο Πέραμα. Μέσα σε 45 λεπτά περίπου με κανονική κίνηση φτάνω στο πορθμείο. Το πέρασμα από το Πέραμα στα Παλούκια -το πολυσύχναστο λιμάνι της Σαλαμίνας- διαρκεί περίπου 15 λεπτά ενώ η γραμμή λειτουργεί όλο το 24ωρο. Η διαδρομή μου είναι οικονομική και οικολογική καθώς το αυτοκίνητο που οδήγησα έκαψε μόνο 4 ευρώ για αυτή την απόσταση.
Γενέτειρα σπουδαίων προσωπικοτήτων της αρχαιότητας και των Νεώτερων χρόνων, με μακραίωνη πολιτιστική κληρονομιά, ιστορικά και θρησκευτικά μνημεία και φυσική ομορφιά, η μάλλον αδικημένη Σαλαμίνα είναι το πιο πυκνοκατοικημένο νησί της Ελλάδας, λόγω της σύνδεσης με τους απέναντι. Αποτελεί ουσιαστικά ένα νησιωτικό προάστιο του Πειραιά, που τα σαββατοκύριακα πλημμυρίζει από τα πλήθη φανταχτερών εκδρομέων. Γι αυτό και προτίμησα να επισκεφτώ την Σαλαμίνα, ή Κούλουρη όπως ήταν γνωστή κατά την αρχαιότητα, μια καθημερινή μέρα.
Πριν αρχίσω τις διαδρομές προς τα must αξιοθέατα του νησιού, είπα ν’ αφήσω το αυτοκίνητο στο πάρκινγκ της ψαραγοράς και να περπατήσω στις παλιές γειτονιές της Χώρας.
Σαν να αποβιβάστηκα από μια χρονομηχανή θαρρείς, περιηγήθηκα στα σοκάκια με τα χωριάτικα, ασβεστωμένα σπίτια ή τα άλλα, που κουβαλάνε την πατίνα του χρόνου, κι έπιασα κουβέντα με ντόπιους ηλικιωμένους που δήλωναν απερίφραστα, για να τους ακούσουν παιδιά κι εγγόνια, πως «μέχρι να κλείσουν τα μάτια τους», η μπουλντόζα της αντιπαροχής δεν πρόκειται να πατήσει στην αυλή τους.
Τα νεοκλασικά σπίτια, αναδίδουν αρχοντιά και μαρτυρούν την παλιά αίγλη του νησιού. Εντόπισα κάμποσα από αυτά, άλλα καλοδιατηρημένα, άλλα εγκαταλειμμένα, σε αυτή τη γειτονιά των αναμνήσεων, κοντά στην μικρή πλατεία του ναού του Αγ. Μηνά, του πολιούχου της Σαλαμίνας.
Αρκετές πιο σύγχρονες μονοκατοικίες δίνουν χρώμα στην πόλη με τις φουντωτές βουκαμβίλιες τους. Αρκετοί Αθηναίοι και Πειραιώτες άλλωστε έχουν το εξοχικούλι τους στη Σαλαμίνα.
Το ταξίδι στο χρόνο έχει και συνέχεια. Από τον παραλιακό δρόμο κατευθύνομαι δυτικά προς το Δάσος της Φανερωμένης και το ομώνυμο ιστορικό μοναστήρι.
Στην παραλία της Μονής Φανερωμένης, διατηρείται και το ανεμοδαρμένο σπιτάκι του μεγάλου έλληνα ποιητή Άγγελου Σικελιανού, ο οποίος έζησε εκεί την τελευταία δεκαετία της ζωής του μαζί με την δεύτερη σύζυγό του Άννα Καμπανάρη.
Η αποκατάσταση του σπιτιού ολοκληρώθηκε το 2006 και περιέχει κειμήλια, φωτογραφίες, επιστολές και αντικείμενα καθημερινής χρήσης.
Η ιστορική Μονή Φανερωμένης είχε μόλις ανοίξει την πύλη της για τον εσπερινό. Το μοναστήρι που ίδρυσε στα τέλη του 17ου αιώνα ο Όσιος Λαυρέντιος είχε σπουδαία δράση κατά την Επανάσταση του 1821. Σαν άλλο ανυπόταχτο «χωριό του Αστερίξ» δεν κυριεύτηκε ποτέ από τους Τούρκους. Αποτέλεσε καταφύγιο κατατρεγμένων, νοσοκομείο αγωνιστών και λημέρι οπλαρχηγών. Στις μέρες μας είναι δραστήριο γυναικείο μοναστήρι.