Υπάρχουν ελληνικά χωριά που είναι γεμάτα ζωή χειμώνα – καλοκαίρι. Άλλα που γεμίζουν με ζωντάνια τους καλοκαιρινούς μήνες καθώς οι άνθρωποι επιστρέφουν στον τόπο τους. Και υπάρχουν και εκείνα που πλέον τα αποκαλούν χωριά – φαντάσματα. Που είναι εγκαταλελειμμένα περισσότερα ή λιγότερα χρόνια για διάφορους λόγους. Τα περισσότερα από αυτά έφτασαν στο σημείο να είναι ακατάλληλα να ζήσει κανείς λόγω γεωλογικών ή άλλων φυσικών φαινομένων. Κατολισθήσεις, πλημμύρες και άλλα φαινόμενα τα έχουν κάνει πλέον να μοιάζουν στοιχειωμένα. Αν βρεθείς εκεί, νομίζεις ότι ξαφνικά στο δρόμο θα εμφανιστεί κάποιο παιδί να παίζει ή στο μπαλκόνι θα βγει η νοικοκυρά να τινάξει το τραπεζομάντηλο. Δε θα συμβεί, όμως, τίποτε από τα δύο.
Τα έρημα χωριά που εγκαταλείφθηκαν αρχίζουν σιγά – σιγά να κυριεύονται από τη φύση. Θρύλοι και ιστορίες αρχίζουν να διαδίδονται από στόμα σε στόμα και τα σπίτια ρημάζουν καθώς δεν υπάρχει πια κανείς να τα νοιαστεί και να τα φροντίσει. Κι όμως οι περισσότεροι κάτοικοι από αυτά τα χωριά αγωνίστηκαν για να μην εγκαταλείψουν τον τόπο τους. Άλλα ήταν πια αναπόφευκτo…
Καλάμι, Κρήτη
Όταν έτυχε να βρεθούμε στο Καλάμι, η αίσθηση του να περπατάμε ανάμεσα στα έρημα σπίτια ήταν συναρπαστική αλλά ίσως και κάπως ανατριχιαστική. Νόμιζες ότι θα ανοίξει μια μισογκρεμισμένη πόρτα και κάποιος θα πεταχτεί ξαφνικά από μέσα. Τα δέντρα και τα φυτά έχουν αρχίσει να καταλαμβάνουν τα σπίτια και ξέρεις ότι σε λίγα χρόνια μπορεί να έχουν τυλίξει ολόκληρα κτήρια. Το Καλάμι βρίσκεται στο νομό Ηρακλείου. Θα το βρεις κάνοντας μια διαδρομή περίπου 30 χιλιομέτρων από την Ιεράπετρα. Παρά το γεγονός ότι έχει εγκαταλειφθεί, μπορείς να καταλάβεις ακόμη και σήμερα πόσο όμορφο ήταν.. Χτισμένο στα 500 μέτρα υψόμετρο, στην άκρη ενός μικρού λεκανοπεδίου, τριγυριζόταν από περιβόλια, ποτάμια και λόφους. Πρόκειται για τις περιπτώσεις που το χωριό δεν εγκαταλείφθηκε από φυσικά φαινόμενα αλλά γιατί οι κάτοικοι σταδιακά έψαχναν για έναν πιο σύγχρονο τρόπο ζωής και δουλειάς. Το ελληνικό αυτό χωριό, θεωρείται ότι χτίστηκε ανάμεσα στα τέλη της ενετοκρατίας και τις αρχές της τουρκοκρατίας. Σήμερα είναι ένα χωριό… φάντασμα.
Κάλλιο, Φωκίδα
Πρόκειται ίσως για το πιο διάσημο έρημο χωριό. Κι αυτό λόγω του τρόπου με τον οποίο εγκαταλείφθηκε. Το Κάλλιο μοιάζει να φωλιάζει στην υδάτινη κρυψώνα του η οποία δημιουργήθηκε μετά τη δημιουργία του φράγματος του Μόρνου. Το 1979 το φράγμα κατασκευάστηκε, οι κάτοικοι αποζημιώθηκαν και άφησαν τα σπίτια τους για να φτιάξουν τον οικισμό τους πιο ψηλά. Μέσα σε δύο μόλις χρόνια η πεδιάδα ανάμεσα στα Βαρδούσια όρη και την Γκιώνα άρχισε γεμίζει με νερό και τα πέτρινα σπίτια του Καλλίου καθώς και άλλα αξιοθέατα άρχισαν να κρύβονται κάτω από το νερό. Όχι για πάντα όμως… Χαρακτηριστικό αυτό του χωριού είναι ότι τα σπίτια ακροβατούν ανάμεσα σε γη και νερό. Ανάλογα με τη στάθμη του νερού εμφανίζονται και εξαφανίζονται δημιουργώντας ένα παράξενο και εντυπωσιακό φαινόμενο.
Ροπωτό, Τρίκαλα
Το χωριό Ροπωτό στα Τρίκαλα είναι η χαρακτηριστική περίπτωση χωριού που δεν μπορούσε πλέον να είναι κατοικίσιμο. Οι κάτοικοι κινδύνευσαν και παρόλο που δεν ήθελαν να το εγκαταλείψουν, δεν υπήρχε άλλη επιλογή. Όλα ξεκίνησαν περίπου το 2010 όταν οι κατολισθήσεις άρχισαν να προκαλούν απανωτές ζημιές στο άλλοτε ζωντανό χωριό των 800 κατοίκων. Σταδιακά, πολλοί από αυτούς άρχισαν να το εγκαταλείπουν φοβούμενοι για την εξέλιξη. Και δεν είχαν άδικο, όπως αποδείχτηκε. Οι επαναλαμβανόμενες κατολισθήσεις έκαναν το χωριό να τρέμει και να καταρρέει. Κτήρια, σπίτια και αξιοθέατα άρχισαν σιγά σιγά να καταρρέουν΄. Σήμερα μπορείς να δεις εκκλησίες και σπίτια να γέρνουν, έτοιμα να πέσουν λες και είναι φτιαγμένα από χαρτί. Μέσα σε λίγους μήνες το χωριό μετατράπηκε σε ένα χωριό φάντασμα, ακατοίκητο. Σήμερα, μερικές αυλές και έπιπλα διασκορπισμένα, θυμίζουν πως εκεί υπήρχε κάποτε ζωή.
Γάβρος, Καστοριά
Ακόμη ένα ακατοίκητο χωριό της Ελλάδας το οποίο ανήκει στα λεγόμενα Κορέστεια. Είναι τα πλινθόκτιστα χωριά της Καστοριάς που μοιάζουν πια με φαντάσματα. Πρόκειται για ένα πραγματικά απόκοσμο και εγκαταλελειμμένο τοπίο το οποίο με κάθε τρόπο φωνάζει ότι κάποτε υπήρχε ζωή. Ο Γάβρος είναι ένα από τα Κορέστεια της Δυτικής Μακεδονίας το οποίο σου προκαλεί πια μια ανατριχίλα. Το χωριό Γάβρος εγκαταλείφθηκε μετά τη λήξη του Εμφυλίου, όπως συνέβη και με άλλα χωριά. Το όνομα προέρχεται από το δέντρο «γάβρος» και όχι από το ψάρι. Παλιά μάλιστα λεγόταν Γαβρέσι ή Γκαμπρέσι. Αν νομίζεις ότι το συγκεκριμένο χωριό κάπου το έχεις ξαναδεί, δεν κάνεις λάθος. Το συγκεκριμένο ερειπωμένο χωριό έγινε σκηνικό στο έργο «Ψυχή Βαθιά» του Παντελή Βούλγαρη. Αν περάσεις από εκεί, σίγουρα τα πλινθόκτιστα σπίτια θα τραβήξουν το βλέμμα σου και θα κάνεις μια στάση. Για να νιώσεις για λίγο πώς μπορεί να ήταν η ζωή εκεί πριν από χρόνια.
Τα ελληνικά χωριά – φαντάσματα προκαλούν δέος και έκπληξη. Αποδεικνύουν από την άλλη τη δύναμη της φύσης και πώς μπορεί αυτή να αλλάξει για πάντα την πορεία των πραγμάτων. Ωστόσο, αποτελούν όλα τους πλέον ένα διαφορετικό αξιοθέατο που μοιάζει πως σε λίγα χρόνια θα χαθεί για πάντα. Και ίσως προστεθούν στη λίστα κι άλλα. Αυτά που οι ελάχιστοι κάτοικοί τους, κλείνουν για πάντα την πόρτα πίσω τους ή φεύγουν από τη ζωή…
Διαβάστε επίσης:
Ο άγνωστος… Ντολμάς της Ελλάδας και η ιστορική σημασία του
Η βαθιά λίμνη της Ελλάδας και ο μύθος του κοριτσιού με το πηγάδι
Απόδραση στην Ορεινή Ναυπακτία: Εκεί που γίνεσαι ένα με τη φύση
