Είναι γνωστό ότι οι Σπαρτιάτες στην Αρχαία Ελλάδα είχαν μια από τις πιο ισχυρές πολεμικές μονάδες του κόσμου. Εξάλλου αποτελούσε μέρος της καθημερινότητάς τους η σκληρή εκπαίδευση ώστε να είναι πάντα έτοιμοι για πόλεμο και μάλιστα με μόνη επιλογή τη νίκη. Κι όμως υπήρξε φορά που η φάλαγγα των Σπαρτιατών ηττήθηκε από ένα άλλο σώμα το οποίο επίσης έχει μείνει στην ιστορία. Ο Ιερός Λόχος των Θηβών ήταν η κορυφαία πολεμική μονάδα με την ιδιαίτερη σύνθεση που το κατάφερε.
Ποιος ήταν ο Ιερός Λόχος των Θηβών
Ο Ιερός Λόχος των Θηβών αποτέλεσε μια από τις πιο φημισμένες και κορυφαίες πολεμικές μονάδες που έδρασαν ποτέ στην Αρχαία Ελλάδα. Η ίδρυσή της τοποθετείται στο 379 π.Χ. από τον Γοργίδα. Ήταν η περίοδος που η Θήβα δεν βρισκόταν κάτω από τον έλεγχο των Σπαρτιατών και αποτελούσε μια καλή ευκαιρία να δυναμωθεί στρατιωτικά ώστε να μπορεί να αντιμετωπίσει οποιαδήποτε απειλή από τότε και στο εξής. Θεωρείται πάντως ότι ο Ιερός Λόχος υπήρχε και προγενέστερα ίσως σε άλλη μορφή. Χαρακτηριστικό είναι ότι ο Διόδωρος Σικελιώτης μαρτυρεί ύπαρξη Ιερού Λόχου το 424 π.Χ., κατά τη μάχη του Δηλίου.
Ο Πλούταρχος, μας δίνει πολλά στοιχεία για τον Ιερό Λόχο των Θηβών και αναφέρει ότι μετά το 379 π.Χ. η στρατιωτική μονάδα αναδιοργανώθηκε και απέκτησε μέγιστη φήμη υπό τον Πελοπίδα.
Οι πληροφορίες που δίνονται από τους αρχαίους συγγραφείς για τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιήθηκε ο Ιερός Λόχος, μετά την αναδιοργάνωση από τον Πελοπίδα, δεν είναι απόλυτα σαφείς. Γι’ αυτό το λόγο έχουν διατυπωθεί αντικρουόμενες ερμηνείες. Η μία άποψη αναφέρει ότι η μονάδα του Ιερού Λόχου Θηβών βρισκόταν πίσω από την πρώτη γραμμή του κέρατος του Επαμεινώνδα. Ωστόσο η θεωρία αυτή προσκρούει στις δυσκολίες παρακολούθησης της μάχης πίσω από σχηματισμό με μεγάλο βάθος, όπως ήταν ο θηβαϊκός. Η αντίθετη άποψη τοποθετεί τον Λόχο στην πρώτη γραμμή της πτέρυγας του Επαμεινώνδα, είτε καλύπτοντάς την ολόκληρη είτε εν μέρει.
Ο Ιερός Λόχος των Θηβών και η παράξενη σύνθεσή του
Ένα πράγμα που έκανε τον Ιερό Λόχο Θηβών να ξεχωρίζει ήταν η παράξενη σύνθεση του. Ο λόχος απαρτιζόταν από 300 άνδρες. Ήταν οι πλέον εξέχοντες από την πόλη της Θήβας. Αυτοί που ξεχώριζαν στις αθλοπαιδιές και ειδικά στην πάλη. Όλοι οι Θηβαίοι στρατιώτες είχαν αριστοκρατική καταγωγή. Επίσης ήταν διαλεγμένοι πολύ προσεκτικά ανά ζευγάρια επιστήθιων φίλων. Οι συγγραφείς και συγκεκριμένα ο Πλούταρχος αναφέρουν ότι απαρτιζόταν από 150 ζευγάρια εραστών Θηβαίων οπλιτών. Κατά τον Πλούταρχο η έννοια των εραστών χρησιμοποιούνταν με ελαφρώς διαφορετικό τρόπο στην αρχαία Ελλάδα. Αυτό σήμαινει κατά κάποιο τρόπο δάσκαλοι και μαθητές. Ωστόσο επρόκειτο για μια πολύ πιο δυνατή σχέση που λειτουργούσε ως κίνητρο για να κρατούνται οι γραμμές του λόχου αδιάσπαστες.
Η μεγάλη νίκη απέναντι στους Σπαρτιάτες
Οι μεγαλύτερες στιγμές του λόχου σημειώθηκαν υπό τις διαταγές του Πελοπίδα. Μια από τις κορυφαίες (ίσως η κορυφαία όλων) στιγμές της πορείας τους είναι όταν σπαρτιατικός στρατός ηττήθηκε από τους Θηβαίους στη μάχη των Λεύκτρων το 371 π.Χ. Η επίλεκτη αυτή μονάδα των Θηβαίων διέσπασε τη δεξιά πτέρυγα των Σπαρτιατών.
Ο Ιερός Λόχος παρέμεινε αήττητος για περισσότερα από τριάντα χρόνια σφοδρών συγκρούσεων. Τελικά κατανικήθηκε στη μάχη της Χαιρώνειας (338 π.Χ.) από τους Μακεδόνες. Ήταν πολύ μεγάλη η ενότητα του Λόχου ώστε λέγεται ότι η μονάδα ήταν τόσο απρόθυμη να παραδοθεί με αποτέλεσμα να πολεμήσουν όλοι μέχρις εσχάτων.
Όταν ο Φίλιππος Β’ είδε τα πτώματα των ανδρών του Ιερού Λόχου ανέφερε: «Να βρει καταστροφή όποιον υπονοεί οτιδήποτε άσεμνο για τους άνδρες αυτούς».
Θήβα, μια από τις αρχαιότερες πόλεις της Ευρώπης
Η πόλη αυτή της Βοιωτίας χτίστηκε κατά το μύθο από τον Κάδμο. Ο Όμηρος βέβαια απέδιδε τη δημιουργία της στους αδελφούς Ζήθο (που έφερνε τις πέτρες) και Αμφίονα. Πρόκειται για μια από τις αρχαιότερες πόλεις της Ευρώπης μιας και κατοικείται αδιάλλειπτα για περισσότερα από 5.000 χρόνια.
Η Θήβα έχει σπουδαία ιστορική και μυθολογική σημασία. Θεωρείται ότι είναι η γενέτειρα του Ηρακλή, αλλά και της Σφίγγας πρν λυθεί το αίνιγμά της. Στην πόλη της Θήβας επίσης γεννήθηκε ο θεός της χαράς, ο Διόνυσος, από την ένωση του Δία με τη βασίλισσα της Θήβας, την Σεμέλη. Σήμερα εκεί βρίσκεται και το Αρχαιολογικό Μουσείο της Θήβας το οποίο θεωρείται ένα από τα τρία καλύτερα της Ελλάδας.
Πηγή εξωτερικής φωτογραφίας: Ιερός Λόχος Θήβας – Sacred Band of Thebes
Άβαντες: Η άγνωστη ελληνική φυλή με τους σκληρούς πολεμιστές
