Εμπορικά πλοία, επιβατικά και φυσικά τα πολεμικά περιμένουν τους δύτες να τα ανακαλύψουν. Να κατέβουν στο βυθό και να κάνουν μια βουτιά πίσω στο χρόνο.
Ναυάγια. Διασκορπισμένα παντού στις ελληνικές θάλασσες. Ενα μεγάλο υποβρύχιο μουσείο που αποτελείται από πολλά μικρά. Μια ιδέα γίνεται πραγματικότητα, με ξεκίνημα από τις Σποράδες. Εκεί δημιουργήθηκε το πρώτο υποβρύχιο μουσείο της Ελλάδας.
Το καλοκαίρι του 2020 ξεκίνησε πιλοτικά στην Περιστέρα, στις Βόρειες Σποράδες, στην Αλόνησσο και θα ακολουθήσουν τρία υποβρύχια μουσεία στον Παγασητικό. Η πραγματικότητα λέει πως τα ελληνικά νερά κρύβουν πολλά αντίστοιχα ευρήματα. «Αρκεί να λάβει υπόψη του κανείς πως μόνο στην περιοχή των Φούρνων έχουμε εντοπίσει 58 τέτοια ναυάγια», είπε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η προϊσταμένη της Εφορείας Ενάλιων Αρχαιοτήτων, Παρή Καλαμαρά.
Η κυρία Καλαμαρά μίλησε για τις καταδύσεις αναψυχής και την απαγορευμένη συνήθεια που νομιμοποιήθηκε για πρώτη φορά το 2005. «Εκεί γίνεται για πρώτη φορά αναφορά στην έννοια των θαλάσσιων καταδυτικών πάρκων και στην πιθανότητα δημιουργίας υποβρύχιων μουσείων». Δεκαπέντε χρόνια μετά, η Ελλάδα απόκτησε τα πρώτα της υποβρύχια μουσεία.
Πότε ένα ναυάγιο χαρακτηρίζεται ως «μνημείο» της θάλασσας; Θα πρέπει να έχει συμπληρώσει μισό αιώνα ζωής στο βυθό, είναι η απάντηση. Εμπορικά πλοία, επιβατικά και φυσικά τα πολεμικά περιμένουν τους δύτες να τα ανακαλύψουν. Να κατέβουν στο βυθό και να κάνουν μια βουτιά πίσω στο χρόνο.
Και αν αρκετά ναυάγια είναι απαγορευτικά για οποιαδήποτε ανακάλυψη, λόγω του μεγάλου βάθους τους, υπάρχουν πολλά που έχουν ανακηρυχθεί επισκέψιμα. «Έχουμε ναυάγια ακόμη και της προϊστορικής εποχής και φυσικά της κλασικής, της υστερορωμαϊκής, της βυζαντινής, αλλά και πολύ πιο πρόσφατα», εξηγεί η Πάρη Καλαμαρά.
Ασφάλεια, εξερεύνηση, γνώση
Βέβαια, επειδή δε μιλάμε για ένα μουσείο με διαδρόμους και επίπεδα αλλά για το βυθό της θάλασσας, η επίσκεψη έχει ιδιαιτερότητες και η ασφάλεια είναι το πρώτο ζητούμενο. Η εξερεύνηση και η γνώση ακολουθούν.
«Μια ομάδα οκτώ ναυαγίων έχουμε στον Παγασητικό Κόλπο και την περιοχή της Αλοννήσου, μια δεύτερη επτά ναυαγίων μεταξύ Λαυρίου και Μακρονήσου και μια τρίτη στη Μεθώνη της Μεσσηνίας, όπου ένα από αυτά βρίσκεται στον ιστορικά φορτισμένο χώρο της Ναυμαχίας του Ναβαρίνου. Αυτές οι τρεις περιοχές μπορούν να γίνουν επισκέψιμες. Ο πλούτος είναι απίστευτος. Να φανταστείτε ότι έχουμε χαρτογραφήσει μόλις το 5%», εξηγεί η κ. Καλαμαρά, δείχνοντας τι αναμένεται ν’ ακολουθήσει.
Προς το παρόν, το υποβρύχιο μουσείο της Περιστέρας ετοιμάζεται να λειτουργήσει τους επόμενους μήνες. Τα εντυπωσιακά νερά στις Σποράδες περιμένουν τους λάτρεις των καταδύσεων σε μια εμπειρία εντελώς διαφορετική.