Μινιόν: Η ιστορία του θρυλικού ελληνικού πολυκαταστήματος

Αν ήσουν παιδί στην Αθήνα τη δεκαετία του ’80 τότε το πιθανότερο είναι να έχεις μια φωτογραφία με τον Αγιο Βασίλη στο Μινιόν. Το πολυκατάστημα που άφησε όσο κανένα τόσο δυνατές αναμνήσεις στους Αθηναίους. Το μαγαζί που έκλεινε τις πόρτες του για λόγους ασφαλείας. Γιατί δεν χωρούσε να μπει άλλος κόσμος μέσα.

Το όνομα που βρίσκεται πίσω από το ένδοξο Μινιόν ήταν Ιωάννης Γεωργακάς. Όλα ξεκίνησαν όταν σε ηλικία 13 ετών ο Γεωργακάς φτάνει μόνος του στην Αθήνα από την Ολυμπία. Καταγόμενος από πάμφτωχη οικογένεια έπρεπε να βρει τρόπο να επιβιώσει. Και το έκανε. Εργάστηκε σε μπακάλικο, σε πρατήριο τσιγάρων, σερβιτόρος, οπουδήποτε… Οπου υπήρχε μεροκάματο. Διψώντας για γνώση, τελείωσε το νυχτερινό σχολείο και πήγε φαντάρος. Επιστρέφοντας από το στρατό ξεκίνησε να εργάζεται ως πλασιέ για τα προς το ζην. Γύρναγε απ’ άκρη σ’ άκρη την Αθήνα με το ποδήλατό του και προμήθευε περίπτερα. Κάπου εκεί, σε αυτές τις βόλτες ξεκινάει και η σχέση του με το Μινιόν.

Μόνο που τότε το Μινιόν ήταν απλώς ένα περίπτερο που έμοιαζε με παντοπωλείο. Αυτό ήταν που τον γοήτευσε. Οτι σε αυτό το περίπτερο μπορούσε να βρει κανείς ό,τι ήθελε. Από τσιγάρα μέχρι γυαλιά. Αυτό το μικρό (όπως σημαίνει το μινιόν) περίπτερο έγινε στα χέρια του Γεωργακά το μεγαθήριο Μινιόν. Το περίπτερο ήταν τότε ιδιοκτησίας του άρτι αφιχθέντα εξ Αμερικής Αγγελου Σεραφειμίδη. Ο νεαρός τότε πλασιέ καταφέρνει να πείσει τον Σεραφειμίδη να συνεργαστούν. Έβλεπε σε αυτό το περίπτερο το δικό του επιχειρηματικό όνειρο. Και όπως αποδείχθηκε δεν είχε άδικο.

Η ευφυία τους και το επιχειρηματικό τους μυαλό κάνουν θαύματα. Ξεκινούν τις προσφορές και γεμίζουν το περίπτερο με ακόμη περισσότερα είδη. Μέσα σε λίγο διάστημα ανοίγουν κι άλλο περίπτερο κοντά στην περιοχή. Είχαν καταφέρει να μετατρέψουν τα περίπτερα σε μικρά πολυκαταστήματα. Το πρώτο τους κανονικό κατάστημα στα Χαυτεία δεν άργησε να έρθει. Το 1944 θα γίνει και το μεγάλο βήμα. Το Μινιόν που θα μείνει στην ιστορία ανοίγει στην Πατησίων. Σύντομα όμως το πολυκατάστημα θα μείνει μόνο στα χέρια του Γεωργακά. Ο Σεραφειμίδης αποσύρθηκε και επέστρεψε στην Αμερική. Ο μοναδικός ιδιοκτήτης, ο Γεωργακάς, αναλαμβάνει τα ηνία.

Εθνικός Κήπος: Η καλύτερη βόλτα στην καρδιά της Αθήνας

Η ένδοξη πορεία

Μέσα σε λίγα χρόνια το Μινιόν κατάφερε να γίνει σημείο αναφοράς στο κέντρο της Αθήνας και όχι μόνο. Η οδός Πατησίων στο νούμερο 13 θα γνωρίσει ιστορικές στιγμές. Ουρές κόσμου στήνονταν στο πρωτοποριακό για την εποχή κατάστημα. Η επιτυχία δεν ήταν τυχαία. Ο Γεωργακάς ήταν ένας επιχειρηματίας με όραμα. Πολύ μπροστά από την εποχή του όπως έχουν δηλώσει όσοι τον γνώριζαν ή είχαν συνεργαστεί μαζί του.

Λίγοι γνωρίζουν ότι το Μινιόν ήταν το πρώτο κατάστημα στην Ελλάδα που καθιέρωσε τις ετήσιες εκπτώσεις. Το όνομα Μινιόν ακουγόταν σε ραδιόφωνα και τηλεοράσεις. Άνθρωποι που έρχονταν για βόλτα ή δουλειές στην Αθήνα δεν γινόταν να μην περάσουν από εκεί. Κάθε χρόνο ο ιδιοκτήτης του Μινιόν είχε και μια νέα ιδέα. Εγκατέστησε κυλιόμενες σκάλες και χρησιμοποίησε ηλεκτρονικούς υπολογιστές σε εποχές που δε θα το φανταζόταν κανείς. Μπορούσες να βρεις στο Μινιόν τα πάντα. Από ρούχα μέχρι εστιατόρια και κομμωτήρια. Οι καθορισμένες τιμές είχαν αντικαταστήσει τα παζάρια μέσα σε λίγα χρόνια. Ο κόσμος είχε αγαπήσει το Μινιόν.

Σαράντα δύο οχήματα με 135 άνδρες της πυροσβεστικής και όλοι οι μαθητές της Πυροσβεστικής σχολής δεν κατάφεραν να το σώσουν

Η εποχή που ξεχώριζε, όμως, ήταν τα Χριστούγεννα. Δεν είναι τυχαίο που ακουγόταν συχνά η φράση «Χριστούγεννα ίσον Μινιόν». Στο πολυκατάστημα στηνόταν γιορτή για μέρες. Δεκάδες Άγιοι Βασίληδες επιστρατεύονταν για να διασκεδάσουν τα παιδιά. Γινόταν ολόκληρη πομπή στο κέντρο της Αθήνας με τον Αγιο Βασίλη να χαιρετά τον κόσμο.

Εκδηλώσεις, φιγούρες της Disney και παιχνίδια στήνονταν στους ορόφους. Και σε όλα αυτά ο Γεωργακάς παρών για να ευχαριστηθεί με τη χαρά του κόσμου. Αυτό λένε όσοι τον γνώριζαν. «Ηθελε να βλέπει τον κόσμο χαρούμενο». Ο ίδιος μάλιστα συνήθιζε να μοιράζει σοκολάτες στα παιδιά που έφταναν στο κατάστημά του με τους γονείς τους.

Πολλοί ήταν εκείνοι που κατέβαιναν στο κέντρο της Αθήνας παραμονές Χριστουγέννων μόνο και μόνο για το Μινιόν. Εκεί θα έκαναν τα ψώνια τους. Εκεί θα έπαιρναν τα δώρα για τους συγγενείς. Όλοι συμμετείχαν στη γιορτή του Μινιόν.

Ερμού: Γιατί ονομάστηκε έτσι ο εμπορικότερος δρόμος της Αθήνας

Ο εμπρησμός και η κατάρρευση

Η αρχή του τέλους ήρθε ξαφνικά. Η ειρωνεία; Κοντά στις μέρες του χρόνου που ζούσε τις μεγάλες του δόξες. Παραμονές των Χριστουγέννων του 1980. Στις 18 Δεκεμβρίου. Ενας εμπρησμός τρεις ώρες μετά τα μεσάνυχτα εκείνης της Παρασκευής θα αφήσει πίσω του μόνο μαυρίλα και το σκελετό του κτηρίου. Η πυρκαγιά ξεκίνησε από τους υψηλότερους ορόφους. Εκεί όπου βρίσκονταν τα πλέον εύφλεκτα υλικά. Μέσα σε λίγες ώρες το Μινιόν ήταν παρελθόν.

Χαρακτηριστικό είναι ότι με την πυρκαγιά διακόπηκε ακόμη και η ηλεκτροδότηση στην περιοχή της Ομόνοιας. Σαράντα δύο οχήματα με 135 άνδρες της πυροσβεστικής και όλοι οι μαθητές της Πυροσβεστικής σχολής δεν κατάφεραν να το σώσουν. Η καταστροφή ήταν δεδομένη. Σύμφωνα με τις τότε πληροφορίες οι ζημίες ανήλθαν στα δύο δισεκατομμύρια δραχμές.

Ο Γεωργακάς δεν το έβαλε ούτε τότε κάτω. Ξαναστήνει το Μινιόν από την αρχή παρά τις τεράστιες οικονομικές δυσκολίες. Τα πράγματα όμως δεν μπόρεσαν να γίνουν όπως παλιά. Παρά την αμέριστη αγάπη του κόσμου, το Μινιόν μετρούσε αντίστροφα. Μετά τη φωτιά και την επαναλειτουργία του Μινιόν, υπολογίζεται ότι σημειώνονταν περίπου 5 εκατομμύρια επισκέψεις το χρόνο. Τα προβλήματα όμως ήταν πιο βαθιά.

Λίγα χρόνια αργότερα, το 1983, το Μινιόν πέρασε στα χέρια τού κράτους. Εντάχθηκε στις λεγόμενες «προβληματικές επιχειρήσεις». Εκτός αυτού δεν μπορούσε πλέον να πρωτοπορήσει με τόση ευκολία. Νέα καταστήματα, πιο ανταγωνιστικά αλλάζουν την εικόνα του λιανικού εμπορίου.

Η τελευταία προσπάθεια έγινε το 1991. Ο Γεωργακάς, όχι μόνος του αυτή τη φορά, αποκτά και πάλι τον έλεγχο του Μινιόν. Η προσπάθειά του άντεξε ένα χρόνο. Εχοντας φτάσει ήδη τα 79 έτη αποφάσισε να πουλήσει το μερίδιό του. Το Μινιόν συνεχίζει τη λειτουργία του αλλά τίποτα δεν μπορεί να το επαναφέρει στα παλιά δεδομένα. Το οριστικό τέλος ήρθε λίγα χρόνια αργότερα και με πολλά προβλήματα. Δυσκολίες ρευστότητας και σκληρός ανταγωνισμός, μεταξύ άλλων, θα οδηγήσουν το Μινιόν σε λουκέτο το 1998.

Οσοι έζησαν αυτές τις εποχές και περνούν σήμερα απ’ έξω, ειδικά τις γιορτές, δεν μπορούν να μη νιώσουν μια νοσταλγία. Νομίζεις θα σε χαιρετήσει ο Αγιος Βασίλης και θα κάτσεις να βγάλεις την κλασική φωτογραφία…

Φωτογραφίες αρχείου: «Μινιόν Το Πολυκατάστημα της Αθήνας» στο facebook.