Όλοι έχουμε μια πολύ συγκεκριμένη εικόνα για την Ακρόπολη και τον Παρθενώνα για το πώς είναι εδώ και πολλά χρόνια. Ωστόσο ανά τους αιώνες υπέστη διάφορες αλλαγές που πολλοί από εμάς δεν γνωρίζουμε. Για παράδειγμα ήξερες ότι κάποτε στην Ακρόπολη, δίπλα στον Παρθενώνα υπήρχε ένας γιγάντιος Πύργος ύψους 26 μέτρων;
Ένας Πύργος άγνωστος αλλά με ιστορία
Σε σπάνιο φωτογραφικό υλικό που υπάρχει, μπορούμε να δούμε ότι ανάμεσα στα αρχαία κτίσματα διακρίνεται ένας ψηλός τετράγωνος πύργος, ο οποίος βρισκόταν απέναντι από το ναό της Αθηνάς Νίκης. Περί τίνος πρόκειται όμως; Υπήρξε «ιδιοκτησία» των Ατσανιόλι που κυβέρνησαν το Δουκάτο των Αθηνών από το 1388 έως τη πτώση του από την Οθωμανική Αυτοκρατορία το 1458. Ο συγκεκριμένος, λοιπόν, πύργος ανήκε στη διάσημη οικογένεια της Φλωρεντίας, Ατσαγιόλι. Το όνομά της προέρχεται από το εμπόριο ατσαλιού με το οποίο ασχολήθηκε η οικογένεια. Βασίλεψε στο Δουκάτο των Αθηνών για 73 χρόνια. Την περίοδο της κυριαρχίας τους στην Αθήνα μετέτρεψαν τα Προπύλαια σε παλάτι και η αρχαία είσοδος σφραγίστηκε. Έτσι αν ήθελε κάποιος να ανέβει στην Ακρόπολη έπρεπε να περάσει από έναν ελικοειδή δρόμο που κατέληγε στο πίσω μέρος της σημερινής εισόδου.
Μέσα στο παλάτι είχε χτιστεί και ένα καθολικό εκκλησάκι. Ο Πύργος βρισκόταν δεξιά από τα Προπύλαια και είχε ύψος είκοσι έξι μέτρα. Μια εσωτερική ξύλινη σκάλα οδηγούσε στο πιο ψηλό σημείο, απ’όπου είχε πανοραμική θέα στο λεκανοπέδιο της Αττικής. Ο συγκεκριμένος πύργος ήταν πανομοιότυπος με τους πύργους της Βενετίας. Όσον αφορά την κατασκευή του, οικοδομήθηκε με πεντελικό μάρμαρο και μάρμαρα από τα μνημεία της Ακρόπολης. Δίπλα του υπήρχε ένας μικρότερος οδοντωτός πυργίσκος και πάνω από τα Προπύλαια υπήρχαν τα διαμερίσματα του διοικητή. Ο μελετητής Πίτερ Λοκ, είχε αναφέρει ότι υπήρχε πιθανότητα το κτίριο να κατασκευάστηκε από την πανίσχυρη δυναστεία Ντε Λα Ρος, η οποία καταγόταν από τη Βουργουνδία και διοίκησαν το Δουκάτων των Αθηνών πριν από τους Ατσαγιόλι.
Μετά την επικράτηση των Οθωμανών, οι Ατσαγιόλι αποχώρησαν από την Αθήνα. Την περίοδο εκείνη ο Πύργος μετατράπηκε σε αποθήκη αλατιού και ονομαζόταν Γουλάς ή Κουλάς από την τουρκική λέξη kule που σημαίνει «πύργος». Στην ελληνική επανάσταση μετατράπηκε σε φυλακή. Εκεί φυλακίστηκε ακόμη και ο Οδυσσέας Ανδρούτσος. Όχι από τους Τούρκους αλλά από τους πολιτικούς του αντιπάλους....
Η κατεδάφιση του Πύργου στην Ακρόπολη
Μετά τη σύσταση του νεοελληνικού κράτους αποφασίστηκε η κατεδάφιση των μετα-κλασικών κτισμάτων που βρίσκονταν στον Ιερό Βράχο. Την περίοδο εκείνη επικρατούσε το ρεύμα του νεοκλασικισμού και οτιδήποτε δεν είχε σχέση με την Αρχαία Ελλάδα κρίθηκε ότι ήταν περιττό. Το 1874 ο Ερρίκος Σλήμαν, ο Γερμανός αρχαιολόγος που ανέσκαψε την Τροία χρηματοδότησε την κατεδάφιση του πύργου και από τότε τα Προπύλαια πήραν τη σημερινή τους μορφή. Μια ενέργεια που κατά καιρούς επικρίθηκε έντονα γιατί αφαίρεσε ένα μνημείο από τον αρχαιολογικό χώρο.
Πηγή εξωτερικής φωτογραφίας: commons.wikimedia
