Ριζούπολη. Μια περιοχή, μια επιχειρηματική ιστορία. Και μερικά μυστικά. Αυτές οι λέξεις θα μπορούσαν να συνοδέψουν την περιγραφή της Ριζούπολης. Χτισμένη στα βόρεια σύνορα του δήμου της Αθήνας, θεωρείται ένα μέρος χαμηλών τόνων. Σπάνια ακούγεται.
Ας μας συστηθεί αρχικά. Πώς πήρε το όνομά της; Η ιστορία μας ξεκινάει σχεδόν έναν αιώνα πίσω. Λίγο μετά τη μικρασιατική καταστροφή το 1922, χιλιάδες πρόσφυγες κατέφθαναν στην Ελλάδα. Αρκετοί από αυτούς βρέθηκαν στην Αττική και δημιούργησαν συνοικίες όπως τη Νέα Φιλαδέλφεια, τη Νέα Ιωνία. Μέσα στον πανικό των μαζικών μετακινήσεων, κάποιος είδε μεγάλη ευκαιρία.
Ο Ιωάννης Ριζόπουλος σκέφτηκε πως θα υπήρχαν πρόσφυγες με κομπόδεμα και δε θα αρκούνταν στην ενοικίαση σπιτιών. Θα αναζητούσαν την ιδιοκατοίκηση. Αν και φτωχός μεροκαματιάρης, είχα κάνει τα κουμάντα του βάζοντας στην άκρη αρκετούς, για την εποχή, παράδες. Τσαγκάρης στο επάγγελμα, επιχειρηματίας στο μυαλό. Ο Ριζόπουλος επένδυσε τα χρήματά του αγοράζοντας μια μεγάλη έκταση στην περιοχή που ζούσε. Την ονόμασε Ριζούπολη. Τα πρώτα χρόνια την έλεγαν Ριζόπολη.
«Εάν θέλετε εξοχικήν ζωήν ευχάριστον και μαγευτικήν, τρέξατε εις την Ριζόπολιν, το μαγευτικόν προάστειον των Πατησίων. Ο Ριζόπουλος πωλεί οικόπεδα ιδιόκτητα με ευκολίες πληρωμής, με 55 δραχμάς στην Ριζόπολιν, όπου υπάρχουν ιδιόκτητα μαγαζιά και διαμερίσματα ηλεκροφώτιστα προς ενοικίασιν, με φθηνό ενοίκιον». Με αυτή την αγγελία προσπάθησε να προσελκύσει τους υποψήφιους επενδυτές.
Αθήνα: Πώς πήρε την ονομασία της η Πλατεία Κλαυθμώνος;
Το σχέδιό του ήταν απλό και μπήκε σε εφαρμογή. Πουλούσε στους πρόσφυγες μικρά οικόπεδα έναντι 55 δραχμών. Η ιδέα του βρήκε ανταπόκριση. Αρχικά ο Ριζόπουλος έβλεπε να του επιστρέφονται τα χρήματα που επένδυσε. Στην πορεία κατάλαβε πως είχε πάψει να είναι ο φτωχός τσαγκάρης. Ονειρεύτηκε να φτιάξει «πλησιέστερον ηλεκτροφώτιστον προάστειον των Αθηνών». Το κατάφερε. Είχε πιάσει λεφτά…
Ριζούπολη: Η βίλα Ακριβή και το άδοξο τέλος της
Η απόφαση αυτή, δυστυχώς, ανατράπηκε μετά από μερικούς μήνες. Ο τότε υπουργός Πολιτισμού Ευάγγελος Βενιζέλος έδωσε εντολή για επανεξέταση του θέματος. Η νέα απόφαση δεν προέβλεπε καμία προστασία για το κτίριο. Μετά το σεισμό του 1999 είχε πάθει μεγάλες ζημιές στη στατικότητά του. Η προσπάθεια των κατοίκων για να το σώσουν δεν ήταν τόσο δυνατή.
Το κτίριο της Columbia και ο φάντασμα του Νταβέλη
Κοντά στη βίλα του ανθρώπου που έδωσε το όνομά του στην περιοχή, βρίσκεται το ιστορικό κτίριο της Columbia. Εκεί γράφτηκαν χρυσές σελίδες στο ελληνικό πεντάγραμμο. Το κτίριο της Columbia είναι μια ιστορία μόνο του. Σήμερα υπάρχει το φάντασμά του. Παραδίπλα το γήπεδο της Ριζούπολης. Στην περιοχή βρίσκεται και το μεγαλύτερο σπήλαιο της πρωτεύουσας. Το Σπήλαιο Προφήτη Ηλία, επί της οδού Κομανών.
Κηφισιά: Οι πέντε άμαξες που σε γυρίζουν πίσω στο χρόνο
Το σπήλαιο ερευνήθηκε μεταξύ 1994-1999 από την Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας-Σπηλαιολογίας. Βρέθηκαν ευρήματα που χρονολογούνται την 5η χιλιετία π.Χ. Με πρόσβαση από κατακόρυφη είσοδο, αποτελεί μεγάλο υπόγειο καρστικό σχηματισμό συνολικής έκτασης 2500 τ.μ. Περιλαμβάνει 15 περίπου μεγάλες και άλλες μικρότερες αίθουσες. Οι χώροι του σπηλαίου συνιστούν δύο ενότητες: μία ανατολική και μία δυτική. Είναι χαρακτηριστικό ότι αυτοί της ανατολικής ενότητας είναι χωρισμένοι σε διαμερίσματα από αρχαίους τοίχους αργολιθοδομής. Λόγω της θέσης του κάτω από τον αστικό ιστό, το σπήλαιο έχει υποστεί σοβαρή καταστροφή.
Το είχε χρησιμοποιήσει ως κρησφύγετο ο λήσταρχος Νταβέλης. Ο θρύλος λέει πως τα βράδια που το σκοτάδι είναι πυκνό, το φάντασμα του πλανιέται μέσα στο σπήλαιο. Πρόθυμο να διηγηθεί την ιστορία του σε όποιον συναντήσει. Οπως πρόθυμος ήταν και ο Ιωάννης Ριζόπουλος που πέτυχε να μετατρέψει παρατημένα οικόπεδα σε μια κανονική περιοχή δίπλα στην Αθήνα. Τη γνωστή σε όλους μας Ριζούπολη.
Μονοήμερη εκδρομή στο κτήμα Τατοΐου: Μια μοναδική εμπειρία
