Σίγουρα θα έχεις παρατηρήσει ότι πολλές περιοχές στις οποίες ζούμε στην Αττική έχουν διπλά ονόματα. Μια ονομασία που ισχύει σήμερα αλλά και αυτή που ίσχυε παλιότερα. Πολλά από αυτά τα ονόματα στην Αττική, μάλιστα, παραπέμπουν στην εποχή της Τουρκοκρατίας. Σημαντικός παράγοντας που επηρέασε αυτές τις ονομασίες ήταν αδιαμφισβήτητα, η παρουσία των Αρβανιτών.
Κάποια ονόματα δεν μπορούμε καν να φανταστούμε τι μπορεί να σημαίνουν και ποια είναι η ετυμολογία τους. Πάμε να δούμε μερικά από αυτά…
Μαρκόπουλο, Αττική
Αποτελεί συνέχεια παλιού Αρβανίτικου οικισμού στην Αττική με κατοίκους εγκατεστημένους εκεί εδώ και πολλούς αιώνες. Πρόκειται για ένα τοπωνύμιο προερχόμενο από επώνυμο και όπως είναι ευκολονόητο, από το επώνυμο Μαρκόπουλος. Ο Μαρκόπουλος ήταν ένας από τους Αρβανίτες που ήρθαν να εποικίσουν την Αττική μετά από παρότρυνση των Φλωρεντίνων Ατζαγιόλι. Οι φερτοί Αρβανίτες μαζί με λίγους αυτόχθονες δημιούργησαν το σημερινό Μαρκόπουλο.
Βαρυ(μ)πόμπη
Το όνομά Βαρυμπόμπη θεωρείται πως έχει αρβανίτικη προέλευση και προέρχεται είτε από το επώνυμο της οικογένειας των οικιστών της. Άλλη εκδοχή αναφέρει ότι προέρχεται από το Varibopi δηλαδή το σλαβικό προσωπωνύμιο Varibob «μάγειρας φασολιών ή οσπρίων». Το τοπωνύμιο αναφέρεται από τον περιηγητή Τζελ στις αρχές του 19ου αιώνα
Σπάτα
Τα Σπάτα, πήραν το όνομά τους από τον φύλαρχο Gjin Bua Shpata, που έδρασε στην Αιτωλία τον 14ο και 15ο αιώνα. Το επώνυμο Spata υπάρχει τόσο στον ελλαδικό όσο και στον ιταλικό χώρο.
Παιανία
Έως το 1915 λεγόταν Λιόπεσι. Κατά τον Ν. Πολίτη, πιθανότατα το Λιόπεσι πήρε το όνομα αυτό από κάποιον Αρβανίτη, ιδιοκτήτη της περιοχής. Ωστόσο, σύμφωνα με άλλες αναφορές προέρχεται από το αλβανικό lope, δηλαδή αγελάδα, δηλαδή ο «τόπος όπου σταβλίζονται αγελάδες, βουστάσιο». Η ονομασία Παιανία είναι αρχαιοελληνική και αποτελεί το όνομα ενός από τους πλουσιότερους Δήμους της αρχαίας Αθήνας, του Δήμου Παιανίας.
Λιόσια, Αττική
Πηγή φωτογραφίας: el.wikipedia.org
Αυτή η περιοχή πήρε το όνομά της από το επώνυμο Λιώσα (αλβανικά Loshi). Αυτό το επώνυμο προέρχεται από την αρβανίτικη λέξη ljioshe, ljosh-I, που σημαίνει ομαλή τοποθεσία σε βουνά με άφθονο χορτάρι βοσκής, βοσκοτόπι. Οι Έλληνες συγγραφείς του Μεσαίωνα, αποδίδουν το επώνυμο Loshi, ως Λεώσας.
Κερατέα
Το γνωστό τοπωνύμιο και περιοχή Κερατέα προέρχεται από την λέξη «κερατία, κερατέα» (λέξη που υπάρχει από ελληνιστική περίοδο) και σημαίνει «ξυλοκερατιά, χαροπιά». Ανάλογο τοπωνύμιο στην Κρήτη, Κερατέα, μαρτυρείται από το 1577!
Άλλες περιοχές στην Αττική
Ιδιαίτερη ιστορία όσον αφορά το όνομά τους έχουν κι άλλες περιοχές στην Αττική. Ο Άγιος Στέφανος ήταν γνωστός παλαιότερα ως Νέο Μπογιάτι, ενώ η Άνοιξη ως Παλαιό Μπογιάτι, ως το 1954. Μπογιάτι ή Μπουγιάτη προέρχεται από αλβανικό τοπωνύμιο Bujati (απόγονοι της οικογένειας Bua ή Buja). Από τον 14ο αιώνα υπάρχουν μαρτυρίες για τον Αλβανό φύλαρχο Γκίνο Σπάτα Μπούα. Το Κορωπί ή Κοροπί, είναι καθαρά ελληνικό τοπωνύμιο, προέρχεται δε η ονομασία του, είτε από το αρχαίο Κρωπεία = η περιοχή του αρχαίου Δήμου των Κρωπιδών, είτε από τον αρχαίο αττικό Δήμο Κεκροπίς.
Η περιοχή της Βάρης που από κάποιους έχει χαρακτηριστεί ως αρβανίτικο τοπωνύμιο στην πραγματικότητα δεν είναι. Το όνομα Βάρη δηλώνει ελώδη περιοχή. Στον ελλαδικό χώρο, υπάρχουν πολλά χωριά με τα όνομα Βαρκά και Βαρικό (ν). Η Βάρη της Αττικής, βρίσκεται στη θέση του αρχαίου Αναγυρούντα < ανάγυρος < το φυτό βρομόχορτο.
Πηγή εξωτερικής φωτογραφίας: athensattica.com
Πέντε κλασικές (αλλά αγαπημένες) κυριακάτικες βόλτες στην Αττική
