Μάχες, σχέδια, στρατηγοί και γεγονότα που έμειναν στην ιστορία. Αυτά συνθέτουν μέρος της ιστορίας της Αρχαίας Ελλάδας. Κάποιες μάχες ξεχωρίζουν και έχουν πάντα ένα μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Όπως η Μάχη του Μαραθώνα. Αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα της παγκόσμιας ιστορίας. Υπάρχουν ακόμη λεπτομέρειες που πιθανόν δεν γνωρίζουμε καθώς ήρθαν στο φως αργότερα. Όπως για παράδειγμα ποιος είναι βάλτος που έσωσε την Αθήνα από τους Πέρσες;
Η Μάχη του Μαραθώνα έλαβε χώρα το 490 π.Χ ανάμεσα στους Έλληνες και τους Πέρσες. Η έκβαση ήταν νικηφόρα για τους Αθηναίους και τους Πλαταιείς. Με αυτή τη νίκη απετράπη η περσική εισβολή στην Ελλάδα. Υπάρχουν πολλοί ιστορικοί και ερευνητές που έχουν μελετήσει την στρατηγική στη μάχη του Μαραθώνα. Έτσι εξήγαγαν πολλά συμπεράσματα και έδωσαν φως σε άγνωστες πτυχές της συγκεκριμένης μάχης. Μια ιδιαίτερη πληροφορία που αποκαλύπτουν δυο Έλληνες ιστορικοί, ο Κ. Λαγός και ο Φ. Καρυανός. Τα πρωτότυπα συμπεράσματά τους διατυπώνονται μέσα στο βιβλίο τους «Μάχη του Μαραθώνα, η ανατροπή» με επιχειρήματα, χάρτες και αναπαραστάσεις.
Η Μάχη του Μαραθώνα και ο βάλτος που έσωσε την Αθήνα από τους Πέρσες
Εκεί παρουσιάζεται και η ακριβής θέση του αθηναϊκού στρατοπέδου και των καταλοίπων του , η ακριβής θέση της ελληνικής παράταξης και η σύνθεση των δυνάμεών της, με σχέδια πάνω σε σύγχρονο οδικό χάρτη της περιοχής. Σε αυτό το σημείο αποκαλύπτεται και η χρήση από τους Έλληνες του Μικρού Έλους (Μπρεξίζα) του Μαραθώνα. Πρόκειται για τη μεγάλη παγίδα που τελικά έσωσε την Αθήνα από τους Πέρσες. Ο βάλτος λειτούργησε έτσι ώστε να παρασυρθούν, να εγκλωβιστούν σε αυτήν και να εξοντωθούν στη συνέχεια οι επίλεκτες δυνάμεις της περσικής αυτοκρατορίας.
Αυτός ο βαλτότοπος που «κόλλησαν» και ηττήθηκαν οι Πέρσες εκτεινόταν βορειότερα, εκεί όπου αργότερα αναπτύχθηκαν οι εγκαταστάσεις της αμερικανικής βάσης στη Νέα Μάκρη. Το μέχρι τότε αήττητο ιππικό νικήθηκε από τους Έλληνες σε μια μάχη που έμεινε στην ιστορία. Ο ελληνικός στρατηγικός σχεδιασμός έθεσε ως πρώτο στόχο να εμποδίσει την προέλαση των Περσών από τον Μαραθώνα προς την Αθήνα. Σκοπός ήταν έπειτα να παγιδεύσει και να εξουδετερώσει το περσικό ιππικό και τις επίλεκτες πεζές δυνάμεις του εισβολέα μέσα στο πέρασμα της Μπρεξίζας και το Μικρό Έλος. Έτσι κι έγινε. Το πώς θα γινόταν αυτό βέβαια ήταν ένα πρόβλημα το οποίο τελικά λύθηκε.
Οι εκβολές του έλους της Μπρεξίζας. Ο βαλτότοπος που «κόλλησαν» και ηττήθηκαν οι Πέρσες εκτεινόταν βορειότερα, εκεί όπου αργότερα αναπτύχθηκαν οι εγκαταστάσεις της αμερικανικής βάσης στη Νέα Μάκρη. Εικόνα από το βιβλίο «Μάχη του Μαραθώνα, η ανατροπή».
Η ελληνική οπλιτική φάλαγγα ανέλαβε να αποκρούσει τις δύο πτέρυγες της περσικής παράταξης και να αποκλείσει στη συνέχεια τη δίοδο διαφυγής των Περσών των Σακών από τον χώρο της παγίδευσής τους, στα μετόπισθεν του κέντρου της ελληνικής παράταξης. Η δράση των ελαφρά οπλισμένων ανδρών αποδείχτηκε η πλέον σημαντική για την ελληνική πλευρά στη Μάχη του Μαραθώνα, καθώς αυτοί παρέσυραν τις επίλεκτες περσικές δυνάμεις «ες την μεσογαίαν» μέσα στο πέρασμα της Μπρεξίζας, όπου και τις εξουδετέρωσαν σχεδόν ολοκληρωτικά.
Οι πανίσχυροι Πέρσες ιππείς και οι πεζοί στο κέντρο της περσικής παράταξης, παγιδεύτηκαν και εξοντώθηκαν μαζικά μέσα σε μια καλά στημένη παγίδα στο Μικρό Έλος του Μαραθώνα, εκεί όπου τα αθηναϊκά βέλη «βούτηξαν κυριολεκτικά μέσα στο αίμα των Περσών ιππέων.
Άβαντες: Η άγνωστη ελληνική φυλή με τους σκληρούς πολεμιστές