Εξερευνώντας την Ελλάδα, αυτό που σίγουρα θα βρει κανείς είναι εκκλησίες και μοναστήρια με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που τα κάνουν ξεχωριστά. Είτε σε ένα βουνό είτε στα νησιά παντού υπάρχουν ελληνικές εκκλησίες που διαφέρουν και έχουν πίσω τους μια ξεχωριστή ιστορία να σου διηγηθούν.
Εμείς σας παρουσιάζουμε πέντε από αυτές…
Αγία Φωτεινή – Μαντίνεια
Αυτή έχει χαρακτηριστεί όχι μόνο ως μια από τις παράξενες εκκλησίες της Ελλάδς, αλλά ολόκληρου του κόσμου. Βρίσκεται δυτικά του αρχαιολογικού χώρου της Αρχαίας Μαντίνειας. Είναι ο ιερός ναός της Αγίας Φωτεινής που ανήκει στον Μαντινειακό Σύνδεσμο. Η θεμελίωσή του έγινε το 1969 και τα εγκαίνια το 1978. Ήδη από το εξωτερικό του ο ναός διαφέρει από τα συνηθισμένα. Είναι η διαφορετικότητα των υλικών, αλλά και η αρχιτεκτονική του. Στη συγκεκριμένη εκκλησία έχει γίνει προσπάθεια να συνδυαστούν στοιχεία της βυζαντινής τέχνης με στοιχεία του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού. Αυτό φαίνεται έντονα και στο εσωτερικό, παρατηρώντας τα ψηφιδωτά δάπεδα και τις παραστάσεις στους τοίχους.
Όμοια εκκλησία δε συναντάς πουθενά στην Ελλάδα. Δεν μπορείς να την κατατάξεις σε κάποια συγκεκριμένη αρχιτεκτονική και με έναν παράξενο τρόπο συνδυάζει στοιχεία της αρχαίας Ελλάδας με το χριστιανικό πνεύμα. Έτσι όπως τα εμπνεύστηκε και τα υλοποίησε ο δημιουργός του, ο Κώστας Παπαθεοδώρου, αρχιτέκτονας, ζωγράφος και αγιογράφος.
Αγία Θεοδώρα – Πελοπόννησος
Ένα μικρό βυζαντινό εκκλησάκι στα σύνορα των νομών Αρκαδίας και Μεσσηνίας προσελκύει το ενδιαφέρον εκατοντάδων επισκεπτών. Όχι τυχαία καθώς έχει κάτι πολύ θαυμαστό. Στο μικρό αυτό Ναό της Αγίας Θεοδώρας, κτίσμα του 12ου αιώνα, 17 μεγάλα δέντρα, που φτάνουν σε ύψος τα 20 μέτρα, ξεπηδούν από τη στέγη του. Οι ρίζες των δέντρων δεν είναι ορατές και διακρίνονται μόνο οι κορμοί και τα κλαδιά που περνούν μέσα από τους τοίχους και τη στέγη του λιλιπούτειου Ναού. Μάλιστα, έχει μπει στο βιβλίο Γκίνες ως «θαυμαστό ναΐδριο». Το νερό που τρέχει στο ποτάμι, που είναι δίπλα από την εκκλησία, ποτίζει τα δεκαεπτά δέντρα που βγαίνουν κυριολεκτικά από μέσα.
Η παράδοση λέει ότι ο αριθμός των δέντρων δεν είναι τυχαίος, αφού αντιστοιχούν στα χρόνια της Αγίας Θεοδώρας. Σύμφωνα με μία από τις δύο ιστορίες που υπάρχουν, η Αγία Θεοδώρα καταγόταν από μία φτωχή οικογένεια κι εφόσον ήταν το μεγαλύτερο παιδί, εξαιτίας της οικονομικής ανέχειας της οικογένειάς της, αναγκάστηκε να μεταμφιεστεί σε άνδρα και να υπηρετήσει ως μισθοφόρος στρατιώτης. Την ερωτεύτηκε ως Θεόδωρο μία νεαρή κοπέλα κι επειδή δεν υπήρξε ανταπόκριση, η νεαρή την (τον) κατηγόρησε ότι την είχε αφήσει έγκυο. Έτσι φαίνεται ότι οδηγήθηκε στο μαρτύριο από την οικογένεια της κοπέλας. Και στις δύο ιστορίες, η Θεοδώρα που ήταν ιδιαίτερα θεοσεβούμενη, παρακάλεσε τον Θεό, πριν τον αποκεφαλισμό της, οι τρίχες του κεφαλιού της να γίνουν δέντρα, το αίμα της ποτάμι για να τα ποτίζει και το σώμα της ναός.
Παναγία Κακαβιώτισσα – Λήμνος
Η συγκεκριμένη εκκλησία στη Λήμνο ξεχωρίζει γιατί είναι το μοναδικό εκκλησάκι στην Ελλάδα χωρίς σκεπή. ο γραφικό, μοναδικό στο είδος του εξωκκλήσι βρίσκεται στην κορυφή ενός βουνού στη Λήμνο. Η αρχιτεκτονική του το κάνει να ξεχωρίζει. Βρίσκεται κάτω από μια σπηλιά και δεν έχει στέγη. Η Παναγία η Κακαβιώτισσα είναι το μοναδικό εκκλησάκι στην Ελλάδα χωρίς σκεπή. Το όνομά της το πήρε από το βουνό Κάκαβο στο οποίο βρίσκεται, 4 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά από το λιμάνι της Μύρινας.
Με το πέρασμα των χρόνων οι μοναχοί έφυγαν από τη ζωή και ο τελευταίος αποφάσισε να εγκαταλείψει τη Λήμνο και να πάει στο Άγιο Όρος. Νέοι μοναχοί δεν ήρθαν στο ξωκλήσι, το οποίο έμεινε ως αξιοθέατο του νησιού. Το εξωκκλήσι της «Παναγιάς της Κακαβιώτισσας» αποτελεί ησυχαστήριο για εκείνους που θέλουν να απομονωθούν και να προσευχηθούν.
Παναγία Παρηγορήτισσα – Άρτα
Πηγή φωτογραφίας: Από Giorgos ab1234, CC BY-SA 4.0
Αυτή η εκκλησία αποτελεί σπουδαιότερο βυζαντινό μνημείο της Άρτας και έχει κάτι ξεχωριστό. Η επιβλητική Παναγία Παρηγορήτισσα ξεχωρίζει για τον τρούλο της. Κι αυτό γιατί μοιάζει να αιωρείται. Πώς γίνεται αυτό; Ο πρωτομάστορας της εποχής που ανέλαβε την κατασκευή της εκκλησία ήθελε να κάνει τον τρούλο να διαφέρει. Στην πραγματικότητα ήθελε να κρατήσει τον τρούλο, στον οποίο δεσπόζει το ψηφιδωτό του Παντοκράτορα, ορατό από την είσοδο. Επίσης σκέφτηκε ότι θα μπορούσε με μια διαφορετική αρχιτεκτονική να υπάρχει ευρυχωρία και επαρκής φωτισμός. Έτσι επινόησε και τελικά εφάρμοσε ένα πραγματικά πρωτότυπο και ιδιαιτέρως τολμηρό σχέδιο για την εποχή, στήριξης του τρούλου.
Με μια ιδιαίτερη αρχιτεκτονική, λοιπόν, και έναν δεύτερο όροφο από κίονες οδηγήθηκε με ένα πυραμοειδές σχήμα και με σχεδόν αιωρούμενους κίονες προς τον τρούλο. Έτσι καθιερώθηκε να λέγεται ότι ο τρούλος στην συγκεκριμένη εκκλησία μοιάζει να «αιωρείται».
Εκκλησάκι των Αγίων 7 Παίδων – Σαντορίνη
Πολλά εκκλησάκια είναι δύσκολο να τα προσεγγίζεις πεζός ή με αυτοκίνητο. Αυτό συμβαίνει και με το εκκλησάκι των Αγίων 7 Παίδων στη Σαντορίνη. Είναι ένας μικρός ναός που όμοιος του δεν υπάρχει στο Αιγαίο. Κι αυτό γιατί μπορεί να δεις κι αλλο ένα εκκλησάκι στο βράχο αλλά δε θα είναι τόσο καλά κρυμμένο όσο το εκκλησάκι των Αγίων 7 Παίδων. Το πιο χαρακτηριστικό που το κάνει να ξεχωρίζει είναι ότι η πρόσβαση σε αυτό γίνεται μόνο μέσω της θάλασσας.
Η θέση στην οποία βρίσκεται δηλαδή κρυμμένη μέσα σε απόκρημνη σπηλιά στον κόλπο «Μουζακιά», δίπλα στον όρμο της Αρμένης, συμβολίζει την σπηλιά όπου είχαν κρυφθεί οι Άγιοι Εφτά Παίδες στην Έφεσο για να σωθούν από τους διωγμούς κατά των Χριστιανών.
Πηγή εξωτερικής φωτογραφίας: Apostolos Papageorgiou
Αττική: Η περιοχή που πήρε το όνομά της από το μοναστήρι της
