Η Ελλάδα είναι γεμάτη μοναστήρια, εκκλησίες και εξωκκλήσια το καθένα με τη δική του μοναδική ιστορία. Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει το πώς δημιουργήθηκαν και θεμελιώθηκαν κάποιες εκκλησίες και μοναστήρια. Όπως η ιστορία που έχει ένα απόκρημνο εξωκκλήσι στις Κυκλάδες. Αυτός είναι ο Άγιος Σώζων.
Κάποια νύχτα αρκετά χρόνια πριν, το πλοίο ενός εμπόρου ναυάγησε στη θαλάσσια περιοχή ανοιχτά της νότιας Νάξου. Το εμπόρευμα που είχε στο καράβι ήταν λάδι και κρασί. Στη μάχη που έδωσε με τα κύματα έκανε τάμα στον Θεό πως αν σωθεί, θα κτίσει στην περιοχή ένα ξωκλήσι από λάδι και κρασί. Πράγματι, η περιπέτεια είχε αίσιο τέλος και κατάφερε να βγει σε ένα βραχώδες σημείο της ακτής.
Ο Άγιος Σώζος, το απόκρημνο εξωκκλήσι που έχτισε ένας ναυαγός στις Κυκλάδες
Έτσι, λοιπόν, η ιστορία λέει ότι έχτισε ένα εκκλησάκι και του έδωσε το όνομα Άγιος Σώζος. Πρόκειται για μια απομονωμένη περιοχή ακόμη και σήμερα η οποία προσφέρει στους επισκέπτες μία ενδιαφέρουσα πεζοπορία, η οποία ξεκινά από την παραλία της Αγιασσού. Ο Άγιος Σώζων αποκαλείται από τους πιστούς «Άγιος Σώστης» και «Άγιος Σώζος» και συχνά οι ναυτικοί τον επικαλούνται για να τους σώσει από τις θαλασσοταραχές, λέγοντας «Άγιε μου Σώστη σώσε μας».
Πρόκειται για έναν λαοφιλή στους ναυτικούς και νησιώτες άγιο. Ο Άγιος Σώζων γεννήθηκε στη Λυκαονία της Μικράς Ασίας κατά τους χρόνους του αυτοκράτορος Διοκλητιανού (284-305μ.Χ.). Προτού ασπασθεί τον χριστιανισμό, ονομαζόταν Ταράσιος. Eξασκούσε το επάγγελμα του βοσκού. Όταν όμως άκουσε το κήρυγμα του Ευαγγελίου βαπτίσθηκε χριστιανός και έλαβε το όνομα Σώζων. Η πραότητα και η γλυκύτητα του χαρακτήρα του τον ανέδειξαν από ποιμένα των άλογων προβάτων σε πνευματικό ποιμένα των ανθρώπων και κήρυκα του λόγου του Θεού.
Μια μέρα καθώς βοσκούσε το κοπάδι του, αποκοιμήθηκε. Στον ύπνο του είδε μια οπτασία. Μια θεϊκή μορφή τον πλησίασε, του ενέπνευσε θάρρος και του ενίσχυσε την πίστη του. Του αποκάλυψε επίσης ότι ο τόπος στον οποίο κατοικεί θα αποδειχθεί ευλογημένος και οι κάτοικοί του θα βρουν τη σωτηρία της ψυχής τους και θα δοξάσουν την Αγία Τριάδα.
Από τον όρμο του Αγ. Σώζοντος ανελκύστηκαν στο παρελθόν πέντε λίθινες άγκυρες και διαγνωστικά δείγματα κεραμικής, όπως αμφορέας υστεροκλασικών χρόνων, χρηστικά αγγεία κλασικής εποχής, ακέραιο τμήμα πήλινου αγωγού υστερο-ρωμαϊκών και βυζαντινών χρόνων.
Η ενδιαφέρουσα αυτή ιστορία για το μοναστήρι στη Νάξο δεν είναι γνωστή σε πολλούς και είναι μια από τις πολλές των εκκλησιών και ναών της Ελλάδας.
Κρήτη: Το φιορδ που «μάγεψε» τον Οδυσσέα και έμεινε εκεί για 7 χρόνια