Ένα από τα πρόσωπα που κατάφερε να συγκεντρώσει θρύλους, ιστορίες και εικασίες γύρω από ονομά του είναι ο λήσταρχος Νταβέλης. Το πραγματικό του όνομα ήταν Χρήστος Νάτσιο και ήταν περιβόητος Έλληνας ληστής της Αττικής και της Βοιωτίας τη δεκαετία του 1850. Ο Νταβέλης, λοιπόν, ήρθε κάποια στιγμή η ώρα που χρειάστηκε να δώσει την τελευταία «μάχη» για να μη συλληφθεί και αυτό έγινε στο Ζεμενό.
Η ιστορία του λήσταρχου Νταβέλη
Ο Νταβέλης για χρόνια διέπραττε ληστείες ενώ μαζί με τη συμμορία του είχαν διαπράξει σκληρά εγκλήματα και είχαν καταφέρει να γίνουν ο φόβος και ο τρόμος στην ευρύτερη περιοχή της Αττικοβοιωτίας. Εκτός, όμως, από τα πραγματικά γεγονότα, ο Νταβέλης είχε καταφέρει άθελά του να δημιουργήσει διάφορους μύθους και θρύλους γύρω από το όνομά του.
Ανάμεσα στους θρύλους που αφορούν τον Νταβέλη, ένας τον θέλει να κατεβαίνει συχνά, μεταμφιεσμένος, στην Αθήνα όπου έπινε καφέ και συζητούσε ανενόχλητος στα καφενεία της πόλης. Τοπική παράδοση αναφέρει πως, από το καταφύγιό του στο Σπήλαιο των Αμώμων, έφτανε, μέσω υπόγειας σήραγγας, στη βίλα της Δούκισσας της Πλακεντίας όπου περνούσε ρομαντικές στιγμές μαζί της. Ωστόσο, ο θρύλος αυτός δεν φαίνεται να έχει βάση, καθώς όλα δείχνουν ότι η επιστροφή του Νταβέλη, ως ληστή, στην Πεντέλη συνέβη λίγο μετά τον θάνατο της δούκισσας.
Ο Νταβέλης, ο άσπονδος εχθρός του και ο θρύλος
Ο θρύλος λέει ότι Νταβέλης και ο Γιάννης Μέγας ξεκίνησαν μαζί την ένοπλη δράση. Λέγεται ότι αρχικά πολεμούσαν παρέα για το καλό της πατρίδας. Αργότερα όμως και ενώ ο Νταβέλης συνέχισε τη δράση του ως ληστής ο Μέγας όχι. Έγινε αξιωματικός και μάλιστα επικεφαλής καταδιωκτικού αποσπάσματος στην περιοχή όπου δρούσε ο Νταβέλης. Έχει ειπωθεί μάλιστα και μια άλλη ιστορία. Όταν η Ιταλίδα κόμισσα Λουίζα Μπανκόλι, η οποία είχε ζητήσει την προστασία της συμμορίας προκειμένου να επισκεφθεί με ασφάλεια τους Δελφούς, ερωτεύτηκε τον Νταβέλη. Ταυτόχρονα την είχε ερωτευτεί ο υπαρχηγός του Γιάννης Μέγας και έγινε ορκισμένος εχθρός του Νταβέλη.
Η πραγματικότητα βέβαια φαίνεται πως διαφέρει. Ο Μέγας ήταν ένας φιλόδοξος αξιωματικός που ήθελε να πιστωθεί την εξόντωση των ληστών της Αττικο-Βοιωτίας και να πάρει τα εύσημα από τον βασιλιά Όθωνα και την Αμαλία.
Η τελευταία μάχη που έδωσε ο Νταβέλης για να μη συλληφθεί και πού έγινε
Την άνοιξη του 1856, κορυφώθηκε η δράση του Νταβέλη γύρω από την Αθήνα. Τον Μάιο, αιφνιδίασε τους χωροφύλακες που έδρευαν στην κωμόπολη του Μενιδίου, αναγκάζοντάς τους να του παραδώσουν τα όπλα τους. Μετά από αυτή την ταπείνωση, η Χωροφυλακή τον καταδίωξε ανελέητα μέχρι τον Παρνασσό και την Αράχωβα. Προσπάθησαν να κρυφτούν ακόμη και σε μοναστήρια για να γλιτώσουν από τη Χωροφυλακή και τη σύλληψη. Δεν τα κατάφεραν, όμως, για πολύ καθώς οι διώκτες τους, τους στρίμωξαν στο Ζεμενό Αράχωβας.
Τότε ήταν που έφτασε και ο Μέγας στην περιοχή. Λέγεται ότι ο ίδιος είχε ορκιστεί παλιότερα να του πάρει το κεφάλι. Στο σημείο σήμανε συναγερμός. Μετά από σκληρό κυνηγητό, οι ληστές είχαν παγιδευτεί στο Ζεμενό και αναγκάστηκαν να οχυρωθούν πάνω σε ένα βράχο χωρίς να έχουν διέξοδο σωτηρίας. Εκεί δόθηκαν οι μάχες των ληστών και η τελευταία μάχη του Νταβέλη για να μη συλληφθεί.
Ο θρύλος θέλει τον Μέγα και τον Νταβέλη να βρίσκονται πρόσωπο με πρόσωπο και τον πρώτο να σκοτώνεται από τον δεύτερο. Μάλιστα λίγο πριν ξεψυχήσει ο ληστής φέρεται ότι φώναξε δυνατά: "Ούτε ο Νταβέλης στα λημέρια, ούτε ο Μέγας στα παλάτια" και πυροβόλησε θανάσιμα τον διώκτη του. Αυτό δεν φαίνεται να επιβεβαιώνεται ιστορικά. Θεωρείται ότι ο Μέγας σκοτώθηκε από το όπλο άλλου ληστή και ο Νταβέλης ήδη είχε σκοτωθεί από προηγούμενα πυρά.
Το τέλος του Νταβέλη αλλά και του άσπονδου εχθρού του, Μέγα, γράφτηκε σε ένα σημείο με ιδιαίτερη ιστορική σημασία. Ο αρχαίος μύθος αναφέρει ότι στο ίδιο πέρασμα ο Οιδίποδας είχε σκοτώσει τον Λάιο, αγνοώντας πως είναι πατέρας του. Σήμερα στην κορυφή του βράχου υπάρχει ένας πέτρινος σταυρός. Στήθηκε από τους ντόπιους προς ανάμνηση της μάχης και για να τιμηθεί ο Μέγας.
Πηγή εξωτερικής φωτογραφίας: arachovameteo.gr
Πύργος της Πλακεντίας: Το θρυλικό κτήριο και η ιστορία του