Η παλιά Αθήνασυχνά προκαλεί μια νοσταλγία σε όσους την έζησαν και μια επιθυμία σε κάποιους να μπορούσαν να μεταφερθούν έστω για λίγες ώρες εκεί. Βλέποντας φωτογραφίες του παρελθόντος, παίρνουμε μια γεύση από την παλιά Αθήνα και όσα συνέβαιναν τις περασμένες δεκαετίες. Όπως την εποχή που η Αθήνα είχε βοσκοτόπια σε κάποιες περιοχές της αλλά και ανεμόμυλους. Η ρυμοτομία δεν είχε κάνει την εμφάνισή της σε κεντρικά σημεία της πόλης με αποτέλεσμα η εικόνα της πρωτεύουσας της Ελλάδας να είναι πολύ διαφορετική. Για παράδειγμα ένα από τα βοσκοτόπια κάποτε ήταν το Μεταξουργείο. Αυτό που θυμούνται σίγουρα πολλοί είναι ότι η Ομόνοια ήταν στρογγυλή και πολύ διαφορετική απ’ ό,τι είναι σήμερα.
Η εποχή που η Αθήνα είχε βοσκοτόπια και ανεμόμυλους
Κάπου στο 1870, λοιπόν, μπορούσε να δει κανείς από πολύ μακριά τον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης. Φυσικά λόγω της απουσίας δόμησης στην Αθήνα. Εκτός όμως από απέραντες εκτάσεις και χωράφια, μπορούσες να δεις και κάτι ακόμη. Ανεμόμυλους! Κι όμως υπήρχαν ακόμη και στο κέντρο της Αθήνας. Σε εικόνα της πόλης που απαθανάτισε το 1869 ο William James Stillman (εξωτερική φωτογραφία) φαίνεται ο Μύλος του Αργυρίου και στο βάθος ο Ιερός Βράχος και οι στύλοι και του Ολυμπίου Διός.
Ένα Μετς πολύ διαφορετικό από αυτό που γνωρίζουμε, φυσικά, σήμερα. Ακατοίκητο και χωρίς καθόλου κτίσματα. Εκείνη την περίοδο, ο ποταμός Ιλισός έρεε ξεκινώντας από τις βορειοδυτικές πλαγιές του Υμηττού. Στους λόφους του Αρδηττού μπορούσες να δεις του λεγόμενους ανεμόμυλους του Γιωργάκη. Εκεί όπου οι Αθηναίοι άλεθαν σιτάρι και παρήγαγαν αλεύρι. Χαρακτηριστική λεπτομέρεια είναι ότι όταν Τούρκοι πολιορκούσαν την Ακρόπολη, χρησιμοποιούσαν τους μύλους, τους οποίους φρουρούσαν με πλήθος στρατιωτών.
Εικόνες τόσο διαφορετικές που σήμερα μπορούμε να δούμε μόνο από φωτογραφίες…
Τα βοσκοτόπια στην Αθήνα
Ένα από τα πιο γνωστά βοσκοτόπια ήταν στο Μεταξουργείο. Απλωνόταν σε μεγάλη έκταση όπως ακριβώς συνέβαινε και στο Κολωνάκι. Και ποιος μπορεί να φανταστεί ότι το Κολωνάκι ήταν ένα βοσκοτόπι, σωστά; Κι όμως τον περασμένο αιώνα το Κολωνάκι λεγόταν Κατσικάδικα. Κι αυτό γιατί πάνω από την Δεξαμενή, στις πλαγιές του Λυκαβηττού, Λιδωρικιώτες γαλατάδες έβοσκαν τις κατσίκες τους. Με την πάροδο των χρόνων όμως, το Κολωνάκι μετατράπηκε σε ένα πυκνοκατοικημένο αστικό κέντρο με αριστοκρατικό χαρακτήρα, προφανώς λόγω της γεωγραφικής του θέσης – στο κέντρο της πρωτεύουσας και στους πρόποδες του Λυκαβηττού.
Μετονομάστηκε δε σε Κολωνάκι – από τον αρχαίο στύλο (κολωνάκι) που βρίσκεται περίπου στο κέντρο της ομώνυμης πλατείας. Αυτή η κολώνα λέγεται ότι αποτελούσε ένα στοιχείο που απέτρεπε νόσους και θεομηνίες.
Η Παλιά Αθήνα δε θυμίζει σε τίποτα τη σημερινή. Λίγες μόνο γωνιές και κτήρια έχουν μείνει να θυμίζουν την αίγλη ή και τις δύσκολες στιγμές παλαιότερων ετών.
