Η Παλιά Αθήνα έχει πολλές ιστορίες να διηγηθεί. Ιστορικά γεγονότα, αλλαγές κυβερνήσεων, μύθους και θρύλους. Σε αυτά, λοιπόν, που έχει να διηγηθεί περιλαμβάνονται και άνθρωποι της διπλανής πόρτας ή καλύτερα του διπλανού δρόμου. Και μιλάμε φυσικά για τους επαγγελματίες που άφησαν εποχή στην Παλιά Αθήνα πουλώντας την πραμάτεια τους στους δρόμους της. Χαρακτηριστικές φιγούρες των περασμένων δεκαετιών που όσοι τις έζησαν από κοντά, τις θυμούνται πλέον με νοσταλγία. Μια από αυτές είναι ο Ματσεντάλες, ο φιστικάς που αποτέλεσε πρόσωπο κατατεθέν της Φωκίωνος Νέγρη.
Ο Μαντεσάλες όργωνε την Αθήνα από τη δεκαετία του ’60 έως το ’90 χειμώνα καλοκαίρι. Είχε γίνει τόσο γνωστός ώστε πλέον του ζητούσαν τα τελευταία χρόνια να βγάλουν ακόμη και φωτογραφίες μαζί του ως ενθύμιο.
Ματσεντάλες: Η φιγούρα της Παλιάς Αθήνας με τα φιστίκια που άφησε ιστορία
Ο Μαντεσάλες δεν ήταν ο μοναδικός φιστικάς στην Αθήνα αλλά ήταν με σιγουριά ο πιο χαρακτηριστικός. Θα τον έβλεπεις να πηγαινοέρχεται πάνω – κάτω στη Φωκίωνος Νέγρη πάντα με ένα καλαθάκι γεμάτο φιστίκι αράπικο. Η τακτική του ήταν γνωστή στους θαμώνες των μαγαζιών. Περνούσε και άφηνε αστραπιαία 2-3 φιστίκια για δοκιμή σε κάθε τραπέζι. Στη συνέχεια περνούσε για να πουλήσει την πραμάτεια του. Και στην πλειοψηφία των περιπτώσεων τα κατάφερνε.
Κινούμενος γενικά με γρήγορες κινήσεις έλεγε σε μια δική του ιδιαίτερη ελληνοξένη διάλεκτο: Είναι τσούχτεν ειναι μπούχτεν ειναι μάκινα μπουζούχτεν, είναι ματσεντάλες. Τσοντίτσα; Τσοντίτσα; (επιπλέον προσθήκη δηλαδή). Με το που πουλούσε στον πρώτο συνέχιζει γρήγορα στο επόμενο τραπέζι να… ξηγηθεί αλμυρό φιστίκι. Με το που έβαζε το μεγάλο άσπρο φλιτζάνι του στο πανέρι με τα φιστίκια ήξερες ότι θα πουλήσει. Ακόμη κι αν ο αγοραστής δεν είχε αποφασίσει ακόμη. Το σλόγκαν του ήταν το εξής: «Ματσεντάλες φιστίκι αράπικο και καρύδες Ινδιών» και το έλεγε σε νέους και παλιούς πελάτες του.
Πλανόδιος φιστικάς-στραγαλατζής της εποχής – Πηγή φωτογραφίας: stougiannidis.gr
Και ενώ το χειμώνα τον έβλεπες στη Φωκίωνος Νέγρη, το καλοκαίρι εμφανιζόταν από νωρίς το απόγευμα στην Πλάκα, Και κυριολεκτικά ξεπουλούσε… Ήταν τόσο πρωτοποριακός για την εποχή που εκτός από ζεστό φιστίκι, το καλοκαίρι πουλούσε και φέτες καρύδας. Και είχαν μεγάλη επιτυχία. Ο Μαντεσάλες συνέχισε να πουλάει φιστίκια έως τις αρχές του 1990 οπότε και άφησε το πανέρι του πια στην άκρη.
Επαγγέλματα της Παλιάς Αθήνας που χάθηκαν στο χρόνο
Ο φιστικάς ήταν ένας μόνο από τους πλανώδιους πωλητές που άφησε το στίγμα του στην Παλιά Αθήνα. Μαζί με αυτόν έβγαινε στους δρόμους ο νερουλάς, ο παγοπώλης αλλά και ο γαλατάς. Γυρνούσαν από σπίτι σε σπίτι και προσέφεραν τις υπηρεσίες τους και βασικά τα είδη πρώτης ανάγκης που χρειαζόταν ο κόσμος.
Με την εξέλιξη της τεχνολογίας και την αλλαγή στον τρόπο της καθημερινότητας, τα επαγγέλματα αυτά άρχισαν να εκλείπουν και τελικά σταμάτησαν να υπάρχουν. Έτσι έμεινε ως ανάμνηση στην Παλιά Αθήνα και ο φιστικάς Ματσεντάλες…
Πηγή εξωτερικής φωτογραφίας: Μία φωτογραφία,χίλιες λέξεις.
Διαβάστε επίσης:
Ο νερουλάς, ο παγοπώλης και άλλα επαγγέλματα από την παλιά Αθήνα
Παλιά Αθήνα: Όταν η Πλατεία Συντάγματος έμοιαζε με μεγάλο χωράφι
